เมื่อไม่นานมานี้ Facebook ได้ประกาศ Feature ที่สำคัญที่จะมากับ Facebook Messenger ที่ชื่อ M โดย M นี้คือผู้ช่วยส่วนตัวที่จะมาช่วยเหลือคนใช้ Facebook และอำนวยความสะดวกมากขึ้น ในทางกลับกันในฝั่งเจ้าใหญ่อย่าง Google นั้นกลับเกิดความไม่แน่นอนในผลิตภัณฑ์ที่จะเป็นอนาคตของ Google เอง นั้นคือ Google Now ที่คนในทีมต่างลาออกหมด เมื่อทีมใน Google Now ต่างเห็นว่าวิสัยทัศน์ของผู้บริหารใหม่อย่าง Sundar Pichai นั้นไม่ตรงกับการพัฒนา Google Now แล้ว ซึ่งที่กล่าวมาทั้งหมดนี้คือ Virtual Personal Assistant ที่จะมีความสำคัญในอนาคต และวันนี้เราจะมารู้จักการแข่งขันนี้กัน
ในตอนก่อนหน้านั้นผมได้มีโอกาสเล่าถึงเทรนด์นึงที่กำลังเป็นกระแสในต่างประเทศอย่าง A.I. หรือ Artificial Intelligence ซึ่งในภาษาไทยนั้นคือปัญญาประดิษฐ์ โดยในอนาคตนั้น A.I. จะเข้ามามีบทบาทมาในการทำงานโดยเฉพาะงานที่สามารถใช้เครื่องจักรทำงานได้เอง คิดได้เอง และสั่งการการแก้ปัญหาได้เอง แต่ภาพ A.I. ในตอนนี้อาจจะไกลตัวมากไป ในความเป็นจริงแล้วมี A.I. อย่างง่ายชิ้นนึงที่อยู่ในมือของผู้บริโภคปัจจุบัน นั้นคือ VPA หรือ Virtual Personal Assistant ในมือถือต่าง ๆ ที่นับวันจะฉลาดยิ่งขึ้น และทุกค่ายใหญ่ที่ผลิตระบบปฏิบัติการมือถือ รวมทั้งบริษัทที่สนใจด้านการเข้าถึงผู้บริโภคได้กับ A.I. ต่างทุ่มเงินวิจัยในตรงนี้ เช่น Google/Android มี Google Now, Apple/iOS มี Siri. Microsoft/Windowsphone มี Cortana และ Facebook มี M ที่เพิ่งเปิดตัวล่าสุด
ทำไมการทำ A.I. กับ VPA ในมือถือนี้มีความสำคัญต่อทุก ๆ บริษัทในตอนนี้กัน นั้นเพราะพฤติกรรมของผู้บริโภคตอนนี้ต่างอยู่มือถือนั้นหมดแล้ว และมือถือกลายเป็นเครื่องมือสำคัญขึ้นมาในการเข้าถึงเรื่องต่าง ๆ ไม่ว่าจะทำงาน จนถึงเรื่องส่วนตัว ตอบสนองความอยากรู้ จนถึง อยากได้ การที่สามารถเข้าไปครอบครองเรื่องราวเหล่านี้ได้ของผู้บริโภคจึงกลายเป็นเรื่องสำคัญ และสามารถอำนวยความสะดวกผู้บริโภคให้ได้มากที่สุด ทำให้เบื้องหลังการทำงานของผู้ช่วยเหล่านี้คือ A.I. ต่าง ๆ ที่ทุก ๆ บริษัทส่วนใหญ่ต่างทุ่มนักวิจัยลงไป เพื่อนำมาใช้ให้เร็วที่สุด และครอบครองผู้บริโภคให้อยู่กับ Service ตัวเองให้ได้นานที่สุด
httpv://www.youtube.com/watch?v=GweFbcPlJXg
แต่เมือเทียบกันแล้ว ในรูปแบบตอนนี้นั้นในหมู่การทำวิจัย A.I. นั้นต้องยกให้ Google ที่มีแผนก A.I. ที่มีความก้าวหน้ามากที่สุดในตอนนี้ ซึ่งมี Machine Learning ที่สามารถเรียนรู้และพัฒนาความสามารถได้เอง และยังสามารถมีจินตนาการ ซึ่งหมายถึงเครื่องจักรหรือ A.I. ของ Google นั้นสามารถคิดได้เองด้วย โดย A.I. ของ Google นั้นจะมีบทบาทสำคัญใน Google Now ซึ่งเป็น VPA ของ Google ที่จะมาคอยช่วยแนะนำคนใช้งานไม่ว่าการจราจร ซื้อของ หรือค้นหาต่าง ๆ ช่วยให้ผู้บริโภคนั้นมีชีวิตและการใช้งานที่ง่ายมากขึ้น แต่เมื่อ Sundar Pichai CEO คนใหม่ของ Google นั้นขึ้นมา กลับทำให้ Google Now นั้นอนาคตไม่แน่นอน เพราะทีมงาน Google Now นั้นต่างลาออกยกทีม เนื่องจากไม่แน่ใจในวิศัยทัศน์ของผู้บริหารต่อ Google Now ที่มองเป็นแค่ Features นึงใน Google Search เท่านั้น
httpv://www.youtube.com/watch?v=pPqliPzHYyc
บริษัทต่อมาที่ความก้าวหน้าทางด้าน A.I. คือ Facebook และ Microsoft ที่มีการวิจัยด้าน A.I. เพื่อใช้กับผลิตภัณฑ์ตัวเองกับ VPA เช่นกัน โดย Microsoft นั้นใช้ชื่อว่า Cortana และจะอยู่ใน Windowsphone ในทุกเครื่อง แต่สิ่งที่เกิดกับ Microsoft นั้นคือมือถือของ Microsoft นั้นไม่สามารถทำตลาดได้แน่นอน และ Cortana นั้นกลับเป็นบริการในมือถือ แบบเดียวกับ Facebook ที่ทำ M โดยจะเป็น VPA ที่ใช้งานวิจัยด้าน A.I. มาใส่ไว้ แต่การทำงานของ M นั้นจะเกิดขึ้นใน app Messenger ของ Facebook เท่านั้น ซึ่งต่างจาก Google Now ที่จะอยู่ในทุกที่อย่าง Chrome Browser หรือ Tab ต่าง ๆ ทำให้คนใช้นั้นสามารถเข้าได้จากอุปกรณ์ต่าง ๆ ได้ทั้งหมด
httpv://www.youtube.com/watch?v=tQFrd6SEiLM
สุดท้ายคือบริษัท Apple ที่มี iOS และ Siri เป็น VPA นั้นมีความก้าวหน้าทาง A.I. นั้นช้าที่สุด แถมยังทำงานได้ไม่สมบูรณ์ในการทำงานที่สามารถเชื่อมเรื่องต่าง ๆ เข้าด้วยกัน ทำให้ตอนนี้ Apple จะเป็นผู้ตามในสงครามครั้งนี้ แต่ก็อาจจะพลิกสถานการณ์ได้ ถ้า Apple นั้นเข้าซื้อหรือได้รับความร่วมมือทางด้าน A.I. ในอนาคต เพราะฉะนั้นในตอนนี้ถ้าดูสถานการณ์การแข่งขันทั้งหมดแล้ว Google นั้นน่าจะได้เปรียบที่สุดในตอนนี้ (ซึ่งอนาคตอาจจะไม่แน่นอน) แต่ก็ยังใว้ใจไม่ได้ เพราะ Facebook นั้นกลายเป็นคู่แข่งที่น่ากลัว ด้วยการครอบครองโลก Social และ Engagement ของคนต่าง ๆ ในโลกออนไลน์เช่นกัน ทำให้ต้องจับตาดูทิศทางของ Google Now ในตอนนี้และอนาคตในการขยาย Service ของ Facebook M
ทั้งหมดนี้มีความหมายอย่างไรต่อนักการตลาด ทั้งหมดนี้มีความหมายอย่างมากต่อนักการตลาด เพราะในอนาคตนั้น ลองคิดภาพว่าอนาคต คนนั้นไม่ได้ค้นหา หรือหาข้อมูลเอง แต่ทำกิจกรรมทุกอย่างผ่าน VPA นั้น ซึ่งถ้า VPA นั้นไม่แนะนำสินค้าและบริการของนักการตลาดให้ผู้บริโภคนั้นจะเกิดอะไร หรือ VPA หาคำตอบของสินค้าและบริการของนักการตลาดนั้นไม่เจอจะเกิดอะไรขึ้น นั้นคือแบรนด์สินค้าและบริการของนักการตลาดจะหลุดออกจากความสนใจ ของผู้บริโภคไปทันที และเมื่อหายไปจากความสนใจของผู้บริโภค จะทำให้แบรนด์ของนักการตลาดหายไปจากการแข่งขันในการตลาดทันทีเช่นกัน นักการตลาดจะเตรียมตัวรับมือกับเรื่องนี้ได้อย่างไร นั้นคือการเข้าไปทำการตลาดในเรื่องข้อมูลการค้นหา หรือเนื้อหาที่ตรงกับความสนใจของกลุ่มเป้าหมายเอาไว้ก่อน โดยวิธีการนี้เป็นวิธีการทาง Organic ที่จะทำให้การค้นหา VPA นั้นสามารถค้นหาเจอได้ แต่ในอนาคตผู้เชี่ยวชาญนั้นคาดการณ์ว่า VPA Service ต่าง ๆ นั้นจะสามารถให้สามารถซื้อการแนะนำสินค้าหรือแนะนำสินค้าผ่านการซื้อโฆษณาได้ ทำให้แบรนด์ต่าง ๆ ต้องเตรียมตัวรับมือการแข่งขันผ่านการแนะนำให้ได้ในอนาคต
ในอนาคตนั้นการตลาดนั้นจะกลายเป็นการตลาดที่เข้าถึงตัวคนมากขึ้น และเทคโนโลยีจะกลายเป็นสะพานเชื่อมสำคัญในการนำพาสื่อทางการตลาดของนักการตลาดนั้นไปถึงได้ นักการตลาดนั้นต้องเตรียมพร้อมรับมือเรื่องนี้เอาไว้ในอนาคต และติดตามว่าใครจะชนะสงครามนี้และเครื่องมือไหนจะเป็นเครื่องมือที่มีความสำคัญในการตลาดในอนาคตในที่สุด
