เมื่อเร็วๆนี้ Facebook ทดลองทำฟีด (Feed) แยกออกเป็นฟีดที่โชว์โพสต์ของเพื่อนหรือเพจที่คนกดติดตามอยู่ เป็น News Feed ปรกติ และฟีดสำหรับเพจของธุรกิจและสำนักข่าวที่คนใช้ Facebook ไม่ได้กดติดตาม (Explore Feed) โดยเอาไอเดียนี้ทดลองในหลายประเทศอย่างศรีลังกา กัวเตมาลา ไม่เว้นแต่กัมพูชา เพื่อดูพฤติกรรมการเสพคอนเทนต์ของคนใช้ Facebook ในทั้งสองฟีด
พื้นที่บน News Feed ไม่ใช่ของฟรี
ถ้า Facebook เอาจริงกับไอเดียนี้ นั่นหมายความว่าคนใช้ Facebook ก็จะเจอข่าวน้อยลงบน News Feed ที่เลื่อนดูเป็นประจำ ทำให้วงการสำนักข่าวที่ยึด Facebook เป็นช่องทางการสื่อสารหลักต้องระวังและหาทางปรับตัว ยอด Organic Reach ที่ Facebook กดหนักอยู่แล้วก็ยิ่งกดให้ต่ำลงไปอีก เพื่อบีบให้ธุรกิจต้องทำคอนเทนต์ออกมาดีมีคุณภาพ ให้คนยังอยากเล่น Facebook อยู่
ซึ่งสิ่งที่วงการสำนักข่าวกังวลอาจจะเกิดขึ้นจริง เมื่อ Facebook เอาไอเดีย Explore Feed ไปทดลองในสโลวาเกีย ก็มีนักข่าวออกมาให้เห็นว่า Organic Reach ของเพจข่าวที่ตัวเองทำงานอยู่นั้นลดลงไปถึง 2 ใน 3 จากที่มีอยู่
ยอด Organic Reach ของ Facebook Page ที่ใหญ่ที่สุด 60 เพจในสโลวาเกียลดลง 2 ใน 3
กว่าคนใช้ Facebook จะรับรู้ว่า Facebook มี Explore Feed ก็ต้องใช้เวลาพอสมควร และหากมี Explore Feed จริง หลายคนอาจจะกด unfollow เพจมากขึ้น เพื่อจะได้เห็นโพสต์ของเพื่อนใน News Feed มากขึ้นก็ได้
สำนักข่าวเจ้าของเพจจึงต้องจ่ายเงินเพื่อให้โพสต์ย้ายไปอยู่บน New Feed ให้คนเห็นในยุคที่มี Explore Feed
Organic Reach จึงตายไป(ตั้งนาน)แล้ว
โจทย์(เดิม)ของคนทำคอนเทนต์: ทำไมคนถึงจะจ่ายเงินเพื่ออ่านข่าวของคุณ?
การมาของ Explore Feed ทำให้สำนักข่าวต้องเสียเงินสองต่อ ต่อแรกคือต้องจ่ายเงินให้กับ Facebook เพื่อให้โพสข่าวของตัวเองขึ้นหน้า New Feeds แทนที่จะเป็น Explore Feed ที่ไม่มีใครเข้าไปดูบ่อยๆ และต่อที่สองคือหากเป็นโพสต์ข่าวที่ทำเป็นโฆษณา ก็ต้องมานั่ง Bid กับเพจคู่แข่งเพื่อชิงเนื้อที่ New Feed อีก ซ้ำเติมสื่อที่พึ่งแต่สื่อเดิมอย่างโทรทัศน์และหนังสือพิมพ์เข้าไปอีก
งานนี้สำนักข่าวไหนที่มีโมเดลธุรกิจเก็บเงินค่าสมาชิกจากคนอ่านข่าวของตัวเอง (Subscription Fee) ก็พอเอาตัวรอดได้ แต่สำนักข่าวที่ไม่ได้ใช้โมเดลนี้ล่ะ? สำนักข่าวหรือเพจที่หารายได้จากทางอื่นที่ไม่ใช่ข่าวอย่างรับจ้างโฆษณา ทำเสื้อ ทำอีเวนต์ต่อเนื่อง อาจต้องคิดหนัก เมื่อโพสต์ของตัวเองถูกย้ายไปอยู่ Explore Feed และถูกลด Reach เป็นคอนเทนต์ฟรีที่ Facebook มองไม่เห็นค่า
โจทย์ของคนทำคอนเทนต์จึงไม่ใช่แค่ “ทำอย่างไรคนถึงจะมากดไลค์ เม้น แชร์ ติดตามเพจของเรา” แต่ต้องเอาโจทย์(ของสื่อเดิม)คือ “ทำไมคนถึงจะจ่ายเงินเพื่ออ่านข่าวคอนเทนต์ของคุณ?” มาคิดด้วย ต้องคิดข่าวที่มีคุณภาพพอที่มีคนยอมจ่ายเพื่อได้อ่าน ก่อนที่จะเอาเงินจากค่าสมาชิก มาลงทุนจ่ายเงินให้กับ Facebook เพื่อให้ขึ้นบน New Feed อีกต่อหนึ่ง
สำนักข่าวหรือเพจไหนที่ไม่มีความเป็น “Online Community” อาจไม่รอดในยุค Facebook Explore Feed
เพราะไม่ใช่ทุกธุรกิจที่เหมาะกับโมเดลธุรกิจเก็บค่าสมาชิก (Subscription Fee) ธุรกิจที่เหมาะกับโมเดลนี้จะต้องเป็นธุรกิจที่สร้างวัฒนธรรมที่มีความเป็นชุมชนและสมาชิกอยู่แล้ว มีความสัมพันธ์ระหว่างตัวธุรกิจและสมาชิกมาโดยตลอด สมาชิกที่เข้ามาใหม่แล้วถูกใจในบริการของเราก็ยอมจ่ายเงินต่อสมาชิกไปเรื่อยๆ โดยเฉพาะวงการข่าวและคอนเทนต์ สมาชิกไม่ได้ยอมจ่ายเงินเพื่อตัวข่าว แต่อยากจ่ายเงินเพื่อแลกกับความสะดวกในการเข้าถึงคอนเทนต์ที่หลากหลาย การเก็บค่าสมาชิกจึงเป็นการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างตัวสมาชิกกับตัวธุรกิจ
ไม่ใช่หวังแค่รายได้โดยไม่มีคุณค่าเพิ่มอะไรเลย ข่าวที่เคยได้อีกฟรีๆ หากจะต้องจ่ายเงินก็ควรจะได้มากกว่าแค่ข่าว เช่นได้คอนเนคชั่นเพิ่ม คอนเทนต์พิเศษ หรอืสิทธิพิเศษที่ไม่ใช่เป็นแค่ของแถม แต่เป็นสิ่งที่คนยอมซื้อพ่วงกับข่าว
โมเดล Freemium จึงกลายเป็นทางออกของสำนักพิมพ์และเจ้าของเพจ
Explore Feed อาจจะเป็นไอเดียดีๆของ Facebook ที่คิดจะแยกข่าวจริงกับข่าวลวง ข่าวที่พาดหัวล่อคลิก เนื้อหาไม่มีคุณภาพที่ Facebook ตกเป็นจำเลยในฐานะเป็นแพลตฟอร์มสำหรับคอนเทนต์ไม่มีคุณภาพ แถมได้ดึงคนให้เล่น Facebook นานขึ้น และแก้ปัญหาสำหรับใครที่ไม่อยากเล่น Facebook เพราะไม่ค่อยได้เจอโพสต์ของเพื่อนด้วย แต่สำนักข่าวและเจ้าของเพจที่ตั้งใจทำคอนเทนต์บน Facebook แม้แต่คนชอบเสพย์ข่าวคุณภาพแบบฟรีๆ คงไม่ชอบไอเดียนี้แน่ๆ
เพราะในเมื่อ Facebook ไม่ได้เก็บเงินคนเล่น Facebook ตรงๆ เลยอาจเป็นแผนของ Facebook บีบให้ Publisher เก็บเงินจากคนใช้ Facebook เพื่อให้ Publisher เอาเงินให้ตัวเองทางอ้อมก็ได้
Copyright © MarketingOops.com
