กำลังเป็นกระแสที่ความนิยมไปทั่วโลก กับการลงทุนในธุรกิจแบบยั่งยืน ESG ที่บริษัทนั้นต้องมีความรับผิดชอบด้านสิ่งแวดล้อมกับการกำกับดูแล (Environment) สังคม (Social) และธรรมาภิบาล (Governance) แม้แต่ประเทศไทยต่างก็ให้ความสำคัญกับ ESG มิใช่น้อย โดยเฉพาะบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และบริษัทจัดการกองทุนรวม ที่ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ หรือ ก.ล.ต. ได้ให้การสนับสนุนและส่งเสริมเรื่องการลงทุนอย่างยั่งยืนมาอย่างต่อเนื่อง
สำหรับการลงทุนแบบ ESG เริ่มจากการรวมตัวของนักลงทุนจากสถาบันทั่วโลกในชื่อ Principles for Responsible Investment หรือ UN PRI ภายใต้การสนับสนุนขององค์การสหประชาชาติ ได้สนับสนุนหลักปฏิบัติให้ธุรกิจควรมีการเติบโตควบคู่ไปกับ สิ่งแวดล้อม สังคม และบรรษัทภิบาล ซึ่งมีความเชื่อมโยงสนับสนุนธุรกิจให้เติบโตต่อไปได้ รวมถึงให้เกิดความมั่นใจต่อนักลงทุนต่อความรับผิดชอบเพื่อความยั่งยืน ต่อการตัดสินใจที่จะเข้าไปลงทุนนั่นเอง
ทั้งนี้สิ่งที่ลงทุนรายย่อย นักลงทุนบุคคล และนักลงทุนสถาบัน ต่างให้ความสำคัญมากขึ้นในการลงทุนแบบยั่งยืน ก่อนตัดตัดสินใจพิจารณาเข้ามาลงทุนประกอบไปด้วย 3 ความรับผิดชอบหลัก คือ
• การกำกับดูแล (Environment) เป็นหลักเกณฑ์ในด้านความรับผิดชอบของบริษัท หลังจากที่ทั่วโลก และประเทศไทย เตรียมเข้าสู่ Net Zero Emissions ภายในปี 2050 ที่จะช่วยทำให้การปล่อยก๊าซเรือนกระจกลดลงหรือต้องมีส่วนในการช่วยลดปัญหาโลกร้อน
• สังคม (Social) เป็นหลักเกณฑ์ในการวัดว่า บริษัทนั้นมีเป้าหมายดูคน ชุมชน ความปลอดภัย ช่วยเหลือผู้ยากไร้ในชุมชนและสังคม อย่างไร รวมถึงสุขภาพของพนักงาน เป็นต้น
• ธรรมาภิบาล (Governance) เป็นหลักการที่นักลงทุนใช้วัดประเมินในด้านการบริหารจัดการที่มีความโปร่งใส ตรวจสอบได้ในประเด็นต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น การบริหารความเสี่ยง หรือการตรวจสอบภายใน ที่จะเป็นตัวช่วยสร้างความน่าเชื่อถือให้แก่ผู้ประกอบการธุรกิจ
ตัวอย่างบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯ ที่มี ESG
บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จำกัด (มหาชน) หรือ SCG เพื่อสังคมที่ดี สิ่งแวดล้อมยั่งยืน และธุรกิจที่เติบโต โดยธุรกิจเคมิคอลส์ เอสซีจี เข้าใจถึงความสำคัญต่อการเปลี่ยนแปลงนี้ และได้นำแนวคิดความใส่ใจในมิติสิ่งแวดล้อม สังคม และหลักธรรมาภิบาล หรือ ESG ซึ่งเป็นหลักปฏิบัติเพื่อความยั่งยืน บูรณาการให้เข้ากับการดำเนินธุรกิจมาอย่างต่อเนื่อง เพื่อส่งเสริมความเชื่อมั่นให้กับทุกภาคส่วนและเน้นย้ำการแสดงความรับผิดชอบของธุรกิจในทั้ง 3 มิติ ดังนี้
• มิติสิ่งแวดล้อม (Environmental) ช่วงปีที่ผ่านมา ได้ประกาศโรดแมปด้านเศรษฐกิจหมุนเวียนเพื่อมุ่งสู่ธุรกิจปิโตรเคมีเพื่อความยั่งยืน ซึ่งครอบคลุมตลอดซัพพลายเชน ตั้งแต่การพัฒนาโซลูชันเม็ดพลาสติกที่สามารถรีไซเคิลได้ง่าย ออกแบบให้เม็ดพลาสติกใช้ทรัพยากรลดลง แต่ยังคงมีประสิทธิภาพเทียบเท่าหรือดียิ่งขึ้นกว่าเดิม ส่งเสริมนวัตกรรมพลาสติกชีวภาพเพื่อให้เป็นวัสดุทางเลือก ตลอดจนการบูรณาการ Advance Recycling Process เทคโนโลยีรีไซเคิลชั้นสูงเพื่อเปลี่ยนพลาสติกใช้แล้วเป็นวัตถุดิบตั้งต้น
• มิติสังคม (Social) สร้างชุมชนรอบโรงงานให้มีเข้มแข็งอย่างยั่งยืน ได้ผลักดันให้เกิดวิสาหกิจชุมชนคุณภาพ ที่นำอัตลักษณ์ท้องถิ่นของชุมชนในจังหวัดระยองมาต่อยอดเพื่อสร้างมูลค่าให้มากขึ้น โดยให้สอดคล้องกับแนวคิดของเศรษฐกิจหมุนเวียน และมีการนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีเข้ามาเป็นเพื่ออำนวยความสะดวกและทำให้เกิดประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
• มิติบรรษัทภิบาล (Governance) ESG ช่วยทำ ติดตามและรวบรวมข้อมูลผลการดำเนินงานด้านความยั่งยืนของธุรกิจให้ครบถ้วน เป็นระเบียบ และโปร่งใสมากยิ่งขึ้น สามารถสื่อสารและการสร้างความเข้าใจกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ แนวคิดดังกล่าวยังช่วยทำให้ธุรกิจบริหารจัดการความต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียได้อย่างเหมาะสม รักษาขีดความสามารถในการแข่งขัน สร้างความน่าเชื่อถือให้แก่ธุรกิจ และเป็นเครื่องมือในการสะท้อนศักยภาพของธุรกิจที่ดึงดูดความสนใจของผู้ลงทุนที่ต้องการลงทุนในธุรกิจที่มีคุณภาพและมีโอกาสสร้างผลตอบแทนในระยะยาวได้อย่างยั่งยืน
บริษัท ทีพีซี เพาเวอร์ โฮลดิ้ง จำกัด (มหาชน) หรือ TPCH เป็นบริษัทที่อยู่ในทำเนียบ ESG100 ต่อเนื่อง 6 ปีติดต่อกัน (2559-2564) โดย TPCH มีรายชื่ออยู่ในกลุ่มทรัพยากร (Resources) จากการประเมินหลักทรัพย์จดทะเบียน จำนวนทั้งสิ้น 824 หลักทรัพย์ จากการสถาบันไทยพัฒน์ โดยหน่วยงาน ESG Rating ซึ่งเป็นผู้พัฒนาข้อมูลด้านความยั่งยืนของธุรกิจในประเทศไทย และเป็นผู้จัดทำข้อมูลกลุ่มหลักทรัพย์ ESG100 ได้ประกาศรายชื่อหลักทรัพย์ที่มีการดำเนินงานโดดเด่นด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล (Environmental Social and Governance: ESG) ประจำปี 2564 ที่ผ่านมา โดย TPCH คำนึงถึงผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย พร้อมทั้งการพัฒนาองค์กรและสังคมควบคู่กันไป เพื่อให้มีการเติบโตในทุกด้านๆ
กองทุนรวมยั่งยืนทั่วโลกไตรมาสสุดท้ายปี 2021 เติบโต 9% มูลค่าทรัพย์สิน 2.7 ล้านล้านดอลลาร์
บริษัท มอร์นิ่งสตาร์รีเสิร์ช (ประเทศไทย) เปิดเผยข้อมูลว่า กองทุนยั่งยืนทั่วโลกในรอบไตรมาสสุดท้ายของปี 2021 มีมูลค่าทรัพย์สิน ไปที่ 2.7 ล้านล้านดอลลาร์ เติบโต 9% จากไตรมาสที่ 3 หรือ 53% จากปี 2020 โดยมีเงินไหลเข้าสุทธิ 1.4 แสนล้านดอลลาร์ มากกว่าไตรมาสก่อนหน้าราว 12% ซึ่งแน่นอนว่ามีเม็ดเงินมาจากทางฝั่งยุโรปเป็นหลักที่มูลค่า 1.1 แสนล้านดอลลาร์ โดยยุโรปยังคงเป็นตลาดกองทุน ESG ที่มีพัฒนาการและมีความหลากหลายมากที่สุด ตามมาด้วยสหรัฐอเมริกาด้วยสัดส่วน 13% ของมูลค่าการลงทุนอย่างยั่งยืนทั่วโลก
ด้านกองทุนยั่งยืนของไทยในช่วงเดือนมกราคมที่ผ่าน มาจำนวน 75 กองทุน (รวมทุกชนิดหน่วยลงทุน) มูลค่าทรัพย์สินราว 6 หมื่นล้านบาท น้อยกว่าช่วงสิ้นปีที่ผ่านมา จากเงินไหลออกราว 5 ร้อยล้านบาท รวมทั้งผลตอบแทนที่ติดลบที่เป็นไปตามความผันผวนของตลาดหุ้นโลกในช่วงเดือนมกราคม
ทั้งนี้ในจำนวน 75 กองทุนดังกล่าวมีจำนวน 48 กองทุนที่ได้ Morningstar Sustainability Rating ในระดับ 3 globe ขึ้นไป ซึ่งมีการประเมินเรตติ้งโดยใช้ข้อมูลอ้างอิงจาก Sustainalytics ที่เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการประเมิน ESG ระดับโลกด้วยรางวัล Best ESG Ratings Provider จาก ESG Investing Awards 2022
อย่างไรก็ตาม ต้องยอมรับว่า ตลาดการลงทุนอย่างยั่งยืนในประเทศไทยยังมีแนวโน้มการเติบโตไปในทิศทางเดียวกับทั่วโลก จากองค์กรในหลายภาคส่วนมีความตื่นตัวกันมากขึ้น รวมทั้งจะมีการออกเกณฑ์จากทางสำนักงาน ก.ล.ต. ที่เกี่ยวข้องกับกองทุนรวมซึ่งจะช่วยเห็นภาพการลงทุนอย่างยั่งยืนได้ชัดเจนมากขึ้น รวมถึงบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯ ด้วย
