ประเด็นหนึ่งที่น่าสนใจระหว่างที่มาร์ก ซักเกอร์เบิร์คถูกวุฒิสมาชิกสหรัฐฯตั้งคำถาคือเรื่องของ “Shadow Profile” หรือบัญชีที่ Facebook สร้างขึ้นเองแยกต่างหากจาก Facebook Profile ที่เราสร้างขึ้นเองตอนสมัครบัญชี เพื่อเก็บข้อมูลของเรา
ต่อให้เราไม่เคยเล่น Facebook เราก็อาจมีโปรไฟล์ที่ Facebook สร้างให้เองลับหลังอยู่ดี
ไม่กรอกข้อมูลใน Facebook ให้ครบ ไม่ได้หมายความว่า Facebook ไม่รู้
ถ้าเรากรอกข้อมูลไม่ครบ เช่นไม่ได้ใส่เบอร์โทรศัพท์ในโปรโฟล์ แต่เมื่อใครก็ตามที่เล่น Facebook ใช้ฟังก์ชั่นอย่าง Find My Friends ยอมให้ Facebook สแกนข้อมูลติดต่อที่เพื่อนบันทึกไว้ในโทรศัพท์ Facebook ก็รู้เบอร์โทรศัพท์ อีเมลและที่อยู่ของเราได้จากเพื่อน ได้ไม่ยาก
ซึ่งถ้าสังเกตดีๆ Facebook เหมือนจะแจ้งเตือน เรียกร้องให้คนที่เล่น Facebook ใช้ฟังก์ชั่นนี้ด้วย บางคนที่เล่น Facebook และไม่เคยใส่เบอร์โทรฯ และที่อยู่ในโปรไฟล์ เมื่อลองโหลดข้อมูลของตัวเองเพื่อสำรองไว้ พบว่าข้อมูลนั้นมีเบอร์โทรฯและที่อยู่ สร้างความไม่พอใจให้คนเล่น Facebook
ไม่ได้ใส่รูป Profile แต่ Facebook ก็รู้อยู่ดีว่าหน้าตาเราเป็นอย่างไร
แน่นอน เพราะถ้าเพื่อนแท็กเราบนรูปของเพื่อน Facebook ก็รู้ ว่าเราหน้าตาเป็นอย่างไร ต่อไป Facebook จะจำหน้าตาเราไว้ และแนะนำชื่อของเราบนรูปของเพื่อน ก่อนที่เพื่อนจะแท็กเรา
แต่ถ้าเราไม่ได้เคยสมัครบัญชี Facebook เลย Facebook ก็ดูว่ามีใครอยู่ในรูป ใช้ระบบจดจำใบหน้า (Facial Recognition) จำหน้าเราผ่านรูปที่เพื่อนอัพโหลดลง Facebook และสร้าง Shadow Profile ให้เราอยู่ดี
ทำไมเราควรกังวลกับ Shadow Profile?
Facebook เก็บข้อมูลของเราไว้ก่อนที่เราจะสมัครบัญชี Facebook เสียอีก การที่เราไม่มีบัญชีที่สมัครบน Facebook แปลว่าเราไม่มีสิทธิ์ที่จะเข้าถึงข้อมูลของเราที่ Facebook เก็บไว้ แน่นอนว่ามันยังไม่ผิดกฎหมาย แต่เมื่อเราไม่เคยยินยอมที่จะเผยข้อมูลให้ Facebook Facebook ก็ไม่ควรเก็บข้อมูลของเราโดยที่เราไม่อนุญาต
ทำให้ Shadow Profile สร้างความไม่ปลอดภัยให้กับความเป็นส่วนตัวไม่น้อยเลย
Facebook ยังคงปฏิเสธเสียงแข็งว่าไม่ได้สร้าง Shadow Profile
ในช่วงที่มาร์ค ซักเกอร์เบิร์คให้การกับวุฒิสมาชิกสหรัฐถึงเรื่อง Shadow Profile มาร์ค ออกมาบอกว่า “ผมไม่คุ้นเคยกับ Shadow Profile มาก่อนเลย”
และเมื่อมาร์คถูกถามว่าข้อมูลของผู้ใช้งานจะยังอยู่ใน Facebook อยู่หรือไม่ถ้าบัญชีของผู้ใช้งานถูกลบถาวร มาร์กก็ตอบว่าจะลบให้เร็วที่สุด ซึ่งถ้าไปดูนโยบายบน Facebook ก็จะบอกว่าจะลบให้ภายใน 14 วันและข้อมูลที่คุณโพสต์ทุกอย่างจะถูกลบใน 90 วัน
แต่ไม่รับประกันนะว่า Facebook จะยังสำรองข้อมูลของเราอยู่หรือไม่
สุดท้ายจะปกป้องข้อมูลส่วนตัวของเราให้ได้มากที่สุดได้อย่างไร
อ่านถึงตรงนี้ คงคิดว่าเราไม่สามารถหลีกเลี่ยงไม่ให้ Facebook เก็บข้อมูลของเราได้เลย แต่หากเราจำกัดจำนวนคนที่เราจะให้ข้อมูลส่วนตัว ให้ข้อมูลส่วนตัวกับคนที่เราไว้ใจเท่านั้น บอกเพื่อนว่าอย่าใช้แอปฯของ Facebook โหลดข้อมูลส่วนตัวของเรา พร้อมบอกวิธีป้องกัน และย้ำเพื่อนว่าอย่างให้ข้อมูลส่วนตัวของเราถูกขโมยหรือไปใช้งานอย่างอื่น ก็พอจะบรรเทาปัญหาได้
อีกด้านหนึ่งการที่ Facebook ต้องสร้าง Shadow Profile เพราะต้องการแนะนำเพื่อนที่เราอาจจะรู้จักได้ดีขึ้น เราจะได้ Add Friend แต่ส่วนตัวแล้วเห็นว่ามันไม่คุ้มค่ากับเท่ากับความเป็นส่วนตัวของคนเล่น Facebook ใครเห็นด้วยไม่เห็นด้วยกับ Shadow Profile ลองเขียนความเห็นเข้ามากันนะครับ