สถานการณ์การขาดแคลนแรงงาน ถือเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญของการขับเคลื่อนธุรกิจ โดยเฉพาะแรงงานที่มีความสามารถยังเป็นหนึ่งในปัญหาใหญ่ของหลายประเทศ ส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจ
แมนพาวเวอร์กรุ๊ป ได้ออกผลสำรวจอาชีพที่มาแรงในยุคดิจิทัล พบว่างานด้านไอทีมีต้องการสูงสุด ขณะเดียวกันก็พบว่าอาชีพที่ตลาดยังขาดแคลน และมีความต้องการสูงอีกถึง 6 สายงาน รวมทั้งให้อีก 10 สายงาน เร่งพัฒนาทักษะและความสามารถ เพื่อให้ทันความต้องการในยุคดิจิทัล
คุณสุทธิดา กาญจนกันติกุล ผู้จัดการฝ่ายการตลาด แมนพาวเวอร์กรุ๊ป กล่าวว่า ถ้าพูดถึงสถานการณ์ตลาดแรงงานปัจจุบัน ปัญหาการขาดแคลนบุคลากร โดยเฉพาะที่มีทักษะตรงตามความต้องการของอุตสาหกรรม หรือความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ถือเป็นกลุ่มแรงงานสำคัญ ที่จะขับเคลื่อนขีดความสามารถการแข่งขันของประเทศ
จากผลสำรวจในประเทศไทย ซึ่งในปีนี้รวมทั้ง 5 ปีที่ผ่านมา ไทยเป็นประเทศที่กำลังพัฒนาและอยู่ในยุคเปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัล ได้ชี้ถึงตลาดแรงงานที่มีทักษะตอบโจทย์ภาคอุตสาหกรรม รวมทั้งภาวะความต้องการแรงงาน ที่สอดคล้องและเป็นไปในทิศทางเดียวกับสภาวะการขาดแคลนแรงงานระดับโลก ซึ่งมี 6 สายงานสำคัญ ได้แก่ สายงานด้านการขาย ด้านไอที วิศวกร งานธุรการ งานด้านบัญชี และงานการผลิต
สายงานด้านการขาย เป็นสายงานที่มีความต้องการขึ้นอันดับ 1 ต่อเนื่อง 3 ปี ตั้งแต่ปี 2558-2560 ทั้งในระดับ B2B และ B2C รวมถึงรูปแบบคอลเซนเตอร์ ทำให้เกิดความต้องการอาชีพด้านการขาย งานพัฒนาธุรกิจ งานวิเคราะห์ธุรกิจ และงานขายเชิงเทคนิค เช่น วิศวกรขาย พนักงานขาย เป็นจำนวนมาก ขณะที่อัตราการหมุนเวียนเข้าออก ก็สูงมากเช่นกัน
ทั้งนี้เพราะแรงกดดันจากสภาวะเศรษฐกิจ ทำให้อาชีพด้านการขาย เปรียบเสมือนจุดศูนย์กลางในการทำธุรกิจให้ประสบความสำเร็จ โดยเฉพาะในส่วนของผลประกอบการเเละยอดขาย
“สายงานที่มีความต้องการสูงและมาแรงในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา คือ สายงานไอที เพราะเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในการดำเนินธุรกิจ รวมทั้งการทำงานยุคดิจิทัลมากขึ้น สายงานไอทีมีความต้องการสูงขึ้นทุกปี เนื่องจากเทคโนโลยีเป็นส่วนสำคัญของธุรกิจและอุตสาหกรรม”
สายงานไอทีจะต้องอาศัยคนมีความชำนาญเฉพาะด้านเป็นผู้ควบคุมดูเเล แนวโน้มความต้องการแรงงานด้านนี้ เพื่อรองรับเทรนด์ในปีนี้ อาทิ เทคโนโลยี AI, Fintech/Digital Payment Banking, Internet of Thing, Cloud Computing, Big Data, Block chain, AR-VR Tech และ Cyber Security
เทคโนโลยีเหล่านี้จะเข้ามาเปลี่ยนแปลง และมีบทบาทสำคัญในยุคปัจจุบันและอนาคตอันใกล้
ส่วนสายงานวิศวกรก็มีความต้องการสูงในรอบ 5 ปีที่ผ่านมาเช่นกัน แต่เรื่องการคัดเลือกผู้ที่เหมาะสม ตามคุณสมบัติที่ตลาดต้องการก็ยังเป็นเรื่องยากและยังคงขาดแคลน เพราะตลาดต้องการคุณสมบัติที่มีทักษะเชิงลึกและทักษะรอบด้านรวมกัน
นอกจากประสบการณ์ในการทำงาน ถือเป็นเรื่องสำคัญที่จะต้องได้รับการพิจารณา เพราะกลุ่มวิศวกรบางสายงาน ต้องใช้องค์ความรู้ ความชำนาญ อาทิ กลุ่มวิศวกรโยธา วิศวกรเครื่องกล วิศวกรขนส่งทางราง และวิศวกรในการวางระบบสัญญาณการเดินรถไฟฟ้า รวมทั้งควบคุมระบบสัญญาณต่างๆ เป็นต้น
การลงทุนภาครัฐรวมทั้งการสร้างระบบโทรคมนาคมครอบคลุมทั้งระบบ การเปิดให้บริการรถไฟฟ้าในเส้นทางใหม่ๆ ความต้องการวิศวกรกลุ่มนี้ยิ่งเพิ่มขึ้นตามไปด้วย รวมทั้งงานวิศวกรกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง เช่น ด้านพลังงาน กลุ่มน้ำมันและก๊าซ และงานเหมืองแร่ ก็ยังต้องใช้บุคลากรจากต่างประเทศเข้ามาทำงาน
สายงานที่ต้องใช้ทักษะฝีมือ ตั้งแต่เเรงงานประเภทกึ่งทักษะ จนถึงทักษะฝีมือในสายงานฝ่ายผลิต งานช่างเทคนิค รวมถึงกลุ่มงานช่างประเภทอื่นๆ เช่น ช่างไฟฟ้า ช่างเชื่อม ช่างกล ความต้องการแรงงานกลุ่มนี้ เป็นแรงงานที่จบสายวิชาชีพ ซึ่งปัจจุบันภาครัฐให้การสนับสนุนและส่งเสริมในส่วนของอาชีวะ ควบคู่กับการทำงานตามสถานประกอบการต่างๆ ในรูปแบบทวิภาคี เพื่อลดปัญหาขาดแคลนแรงงาน
กลุ่มงานดังกล่าว ความสำคัญอยู่ที่การพัฒนาทักษะที่ต่อเนื่อง ทำให้มีความได้เปรียบด้านสายงานเฉพาะทาง ไม่จำเป็นต้องจบปริญญาตรีเสมอไป
ส่วนสายงานบัญชีและการเงิน ยังเป็นสายงานที่เป็นที่ต้องการสูงทุกธุรกิจและทุกระดับ ทั้งจากภาครัฐและเอกชน โดยเฉพาะผู้ที่มีความรู้ด้านการปฎิบัติงาน และมีความเข้าใจในด้านธุรกิจที่ทำ ยิ่งเป็นที่ต้องการมาก สามารถวิเคราะห์วางแผนบริหารเงินลงทุน มีทักษะความรู้ความเชี่ยวชาญ การใช้งานโปรแกรมต่างๆ อาทิ SAP, ERP, Oracle รวมทั้งความเชี่ยวชาญด้านงานภาษี ทักษะด้านนี้จะทำให้แรงงานมีอัตราเงินเดือนสูงตามไปด้วย
ครึ่งปีแรกของปี 2561 ความต้องการสายการบริการลูกค้าจะมีสูงเป็นอันดับแรกๆ ทั้งพนักงานร้านกาแฟ พนักงานบริการลูกค้า พนักงานบริการลูกค้าทางโทรศัพท์ ที่ตอบรับกระเเสอีคอมเมิร์ซ ธุรกิจการเงินการธนาคาร ประกันภัย อสังหาริมทรัพย์ รวมทั้งธุรกิจด้านเทคโนโลยี ที่ขยายตัวอย่างรวดเร็ว
ทั้งนี้มีอาชีพ 10 แบบ ที่ต้องพัฒนาทักษะเพื่อควบคุมการทำงานโดยเทคโนโลยี จากการที่มนุษย์ได้พัฒนาเทคโนโลย ที่สามารถเข้ามาแทนที่แรงงานมนุษย์ ทำให้แรงงานที่องค์กรต้องการ ต้องมีความรู้ มีทักษะสูง ให้สามารถบริหาร และควบคุมการทำงานโดยใช้เทคโนโลยีและระบบอัตโนมัติ ได้แก่ประกอบด้วย
แรงงาน 10 กลุ่มดังกล่าว ต้องมีกระบวนการเรียนรู้ อาศัยการฝึกฝนทักษะหลังระดับมัธยมศึกษาเพื่อเข้าสู่การเรียนในสายอาชีพ สิ่งสำคัญในการจ้างงานยุคดิจิทัล คือการพัฒนาทักษะอย่างต่อเนื่อง ผสานกับเทคโนโลยีใหม่ๆ ไม่จำเป็นต้องมีใบปริญญาเสมอไป
ส่องงาน IT รายได้เหยียบแสนเหรียญต่อปี
สายเทคโนโลยีคือตำแหน่ง งานที่ได้รับผลตอบแทนสูงสุดในสหรัฐอเมริกา ซึ่งได้รับรายได้ถึง 1 แสนเหรียญสหรัฐหรือมากกว่านั้นต่อปี โดยไม่จำเป็นต้องจบดีกรีชั้นสูง เพราะล้วนเป็นงานที่ต้องการการฝึกฝนเป็นพิเศษ
เว็บไซต์หางานและรับสมัครงาน Glassdoor จากการรายงานของ USA Today พบว่า 13 ใน 25 ตำแหน่งงาน ที่ได้รับผลตอบแทนสูงสุดในสหรัฐฯ คือสายเทคโนโลยี เพิ่มขึ้นจาก 11 ตำแหน่งงานเมื่อปีที่แล้ว
โดยถือเป็นสายงาน ที่ได้รับการจัดอันดับสูงสุดในทุกสาขาของท็อป 25 ตำแหน่งงาน โดยงานด้านสุขภาพ เป็นกลุ่มที่ได้รับผลตอบแทนมากสุด
ในสายเทคโนโลยี งานที่ได้รับค่าตอบแทนสูงสุดได้แก่ งานด้าน enterprise architect (ค่าเฉลี่ย 115,944 เหรียญสหรัฐ) ผู้จัดการด้านพัฒนาซอฟต์แวร์ (108,879 เหรียญ) และตำแหน่งผู้จัดการวิศวกรรมซอฟต์แวร์ (107,479เหรียญ)
โดยภาพรวม งานด้านการแพทย์ได้รับค่าตอบแทนสูงสุด (โดยเฉลี่ย195,842 เหรียญ) รองลงมาเป็น ผู้จัดการเภสัชกร (146,412 เหรียญ) และตามด้วยเภสัชกร (127,120 เหรียญ)
ทั้งนี้รายงานดังกล่าว มาจากข้อมูลผู้ที่อยู่ในตำแหน่งงานที่แบ่งปันบนเว็บไซต์ Glassdoor
อย่างไรก็ตามไม่มีตำแหน่งงานซีอีโอ นักกีฬาอาชีพ หรือนักแสดง เพราะ Glassdoor ไม่ได้รวมตำแหน่งงานผู้บริหารระดับหัวหน้าไว้ด้วย แต่บริษัทได้รวบรวมเฉพาะ 100 ตำแหน่งงานไว้เท่านั้น
อแมนดา สแตนเซล นักวิเคราะห์ด้านวิจัยเศรษฐกิจของ Glassdoor กล่าวว่า บทบาทของงานเทคโนโลยี ครองอันดับมาหลายปี และรายงานล่าสุด เป็นการตอกย้ำว่า นายจ้างยินดีจะจ่ายค่าตอบแทนสูง ให้แก่ตำแหน่งงานเหล่านี้ เพราะความต้องการแรงงานที่มีทักษะในเทคโนโลยีขั้นสูง ยังมีมากกว่าจำนวนแรงงานที่เข้ามารองรับ
“งานเหล่านี้ไม่ได้จำกัดเฉพาะในบริษัทเทคโนโลยีเท่านั้น แต่ยังหมายถึงอุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เทคโนโลยี เข้าไปมีบทบาท ตัวอย่างเช่น ค้าปลีก ที่บริษัทต่างๆ ล้วนมีความต้องการแรงงาน ที่มีทักษะด้านเทคโนโลยี ในการค้นคว้าและวิเคราะห์ข้อมูล” อแมนดากล่าว
ผลศึกษาของบริษัทธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ CBRE เปิดเผยเมื่อเดือนที่แล้วให้เหตุผลทำนองเดียวกัน โดยพบว่าเมืองใหญ่ๆ อย่างลอส แองเจลลิส หรือวอชิงตัน ดีซี มีนักศึกษาจบการศึกษาด้านเทคโนโลยีจำนวนมาก แต่ตำแหน่งงานที่มี ก็ยังเพียงพอที่จะรองรับ บัณฑิตจำนวนมาก กำลังย้ายไปเมืองอื่น ที่มีค่าครองชีพถูกกว่า อย่างเช่น ในตะวันตกตอนกลางของประเทศ รวมทั้งในแคนาดา
สำหรับตำแหน่งงานนักวิทยาศาสตร์ข้อมูล (ลำดับ 25) มีความแตกต่างมากมาย ที่จะได้งานที่ได้รับค่าตอบแทนสูง และก็ไม่จำเป็นต้องจบปริญญาชั้นสูง ซึ่งอแมนดากล่าวว่า คนหางานสามารถได้งานเหล่านี้ โดยการเข้าร่วมบู้ทแคมป์ด้านการเขียนโค้ด หรือมีความสามารถในการเขียนโค้ดได้หลายภาษา
สำหรับงานอื่นๆ เช่น scrum master หรือผู้ที่จัดการให้งานเป็นไปตามเป้าหมาย (อันดับ 20) มีค่าตอบแทน 98,239 เหรียญ) แต่จำเป็นต้องมีชั่วโมงการบินสูง หรือประสบการณ์ในงานหลายปี
อแมนดาประเมินว่า ตำแหน่งงานที่ยังได้รับค่าตอบแทนสูง ก็ยังคงสูงอยู่เช่นนี้ไปอีก 2 หรือ 3 ปี
ส่วน 8 ตำแหน่งงานที่อยู่ในรายการของปีนี้ได้แก่ ผู้จัดการด้านยุทธศาสตร์ (ลำดับ 18 ด้วยค่าตอบแทน 101,754 เหรียญ) วิศวกรคลาวน์ (อันดับ 23 เงินเดือน 96,449 เหรียญ) และนักวิทยาศตร์ข้อมูล (อันดับ 25 เงินเดือน 96,116 เหรียญ)
Glassdoor ยังได้ศึกษาว่า อะไรคือสิ่งที่ผู้หางานต้องการในโฆษณาหางาน
จากการสำรวจพบว่า เงินเดือนและสิทธิประโยชน์ คือปัจจัยสำคัญที่สุด สำหรับคนอเมริกันในการหางาน
ตามด้วยที่ตั้ง ระยะเวลาเดินทาง และการรีวิวในเชิงบวกจากพนักงาน
และเมื่อได้งานแล้ว สิ่งที่พนักงานให้ความสำคัญมากที่สุดคือ วัฒนธรรมองค์กร และคุณค่า รวมทั้งโอกาสในอาชีพและความเชื่อถือในตัวผู้นำ
