ถ้าปัจจุบัน “Soft Power” คือสิ่งที่หลายคนกำลังผลักดันสู่เวทีโลก อย่างนั้นสินค้า OTOP ก็เป็นหนึ่งสิ่งที่ควรได้รับการผลักดันสู่ตลาดหลักเพื่อสร้างรายได้ให้กับชุมชน และหากจะกล่าวถึงโครงการหลักที่ผลักดันสินค้า OTOP สู่ตลาดต้องยกให้โครงการ “ไทยเด็ด” ที่ OR ดำเนินการมาจนครบรอบ 5 ปี เพื่อเป็นหนึ่งช่องทางในการจำหน่ายสินค้า OTOP ของวิสาหกิจชุมชนและผู้ประกอบการท้องถิ่น
กว่าจะเป็นโครงการไทยเด็ดปัจจุบัน
สำหรับโครงการไทยเด็ดก่อตั้งขึ้นช่วงกลางปี 2561 ซึ่งเป็นการริเริ่มของ 6 หน่วยงานหลัก ทั้งกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน กระทรวงพลังงาน, กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์, ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร, ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย, ธนาคารออมสิน และ OR เพื่อผลักดันเศรษฐกิจฐานรากให้เติบโตอย่างเข้มแข็งและยั่งยืน
ด้วยความเชี่ยวชาญที่แตกต่างกันของแต่ละหน่วยงาน ช่วยให้โครงการไทยเด็ดมีความแข็งแกร่งรอบด้าน ไม่ว่าจะเป็นการสนับสนุนเงินทุนในการดำเนินงาน การสนับสนุนอุปกรณ์เครื่องจักรสำหรับการผลิตสินค้า การเพิ่มพูนความรู้ในด้านต่างๆ ให้กับวิสาหกิจชุมชนและผู้ประกอบการรายย่อย เพื่อต่อยอด พัฒนาและแปรรูปผลิตภัณฑ์ให้กลายเป็นสินค้าเด่นประจำท้องถิ่น ช่วยให้สินค้าเหล่านั้นมีคุณภาพและเป็นที่ต้องการของตลาดในประเทศ รวมถึงตลาดต่างประเทศในอนาคต
จนในปี 2563 มีพันธมิตรอีกรายที่เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในโครงการอย่าง สมาคมเพื่อนชุมชน ที่มีแนวคิดสอดรับกับการยกระดับคุณภาพชีวิตในชุมชนให้ดียิ่งขึ้น ผ่านการวางรากฐานอาชีพเพื่อให้ชุมชนสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน
สร้างรายได้สู่ชุมชนตลอด 5 ปี
อย่างที่กล่าวไปแล้วว่า โครงการไทยเด็ดก่อตั้งขึ้นช่วงกลางปี 2561 โดยเป็นโครงการที่บริษัท ปตท.น้ำมันและการค้าปลีก จำกัด (มหาชน) หรือ OR ร่วมกับสถานีบริการ PTT Station ส่งเสริมและสนับสนุนพัฒนาชุมชนให้กลายเป็นเศรษฐกิจฐานรากของประเทศ ช่วยให้ชุมชนมีคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น โดยใช้สถานีบริการ PTT Station ที่ครอบคลุมทั่วประเทศภายใต้ร้าน “ไทยเด็ด” เป็นช่องทางจำหน่ายสินค้าหลัก
โดยปัจจุบันมีร้านไทยเด็ดเปิดให้บริการทั้งสิ้นมากกว่า 300 แห่ง ทั้งรูปแบบร้านค้า, คีออส, มุมสินค้าภายในสถานีบริการ PTT Station ตลอดระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา OR และพันธมิตรสามารถสร้างความสำเร็จ ความภาคภูมิใจให้กับชุมชน ช่วยให้มีโอกาสสร้างอาชีพสร้างรายได้ ช่วยให้ชุมชนมีคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นอย่างยั่งยืน
นอกจากนี้ ยังมีการพัฒนาสินค้าในโครงการฯ ให้เป็นที่ต้องการของตลาดในประเทศและต่างประเทศ โดยล่าสุด OR ได้นำสินค้าจากโครงการไทยเด็ดสู่ร้านคาเฟ่ อเมซอน ลาลา เทอร์เรซ โตเกียว-เบย์ ประเทศญี่ปุ่น เพื่อช่วยเพิ่มโอกาสในการนำเสนอผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการคัดสรรเป็นพิเศษจากภูมิภาคต่าง ๆ ของไทยแก่ลูกค้าชาวญี่ปุ่น เพื่อให้ได้ทดลองและเลือกซื้อสินค้า และจะมีส่วนช่วยสำคัญให้ธุรกิจระดับฐานรากสามารถเติบโต
กรณีศึกษาสินค้าไทยเด็ดสร้างรายได้ชุมชน
สำหรับสินค้าที่อยู่ในโครงการไทยเด็ดจะแบ่งสินค้าออกเป็น 4 หมวดหลัก ทั้งหมวดอาหาร, หมวดเครื่องดื่ม, หมวดของใช้และหมวดเครื่องแต่งกายเครื่องประดับ รวมทั้งสิ้น 781 SKUs และสินค้าในจำนวนนั้นยังได้รับการคัดสรรให้เป็นสินค้า “ไทยเด็ด Select” อีกจำนวน 15 SKUs เพื่อให้เป็นสินค้าโดดเด่นที่ลูกค้าต้องเลือกซื้อและช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าที่เข้าร่วมโครงการ
อย่างเช่น ขนมปั้นขลิบตราน้องหนึ่ง จังหวัดพัทลุง สามารถสร้างยอดขายเพิ่มขึ้นจาก 100,000 บาทต่อเดือน มาเป็น 300,000 บาทต่อเดือน สามารถรับซื้อวัตถุดิบจากชุมชนจากเดิม 7 ครัวเรือน มูลค่า 49,000 บาทต่อเดือนเพิ่มขึ้นเป็น 15 ครัวเรือน มูลค่า 735,000 บาทต่อเดือน และยังช่วยเพิ่มการจ้างแรงงานจาก 7 คนเป็น 30 คน
หรือ ผัดไทภูเขาไฟ จังหวัดบุรีรัมย์ จากเดิมที่มียอดขาย 25,000 บาทต่อเดือน เพิ่มขึ้นเป็น 680,000 บาทต่อเดือน ช่วยให้มีการรับซื้อวัตถุดิบประเภทข้าว, กระเทียม, หอมแดง ฯลฯ จาก 12 ครัวเรือน มูลค่า 55,000 บาทต่อเดือน เพิ่มขึ้นเป็น 54 ครัวเรือน มูลค่า 540,000 บาทต่อครัวเรือน ช่วยเพิ่มการจ้างแรงงานจาก 12 คนเป็น 120 คน
เดินหน้าที่เติบโตตามแนวทาง SDG
Sustainable ยังคงเป็นเรื่องสำคัญที่ OR เน้นสร้างการเติบโตอย่างยั่งยืน ภายใต้แนวทาง SDG หรือการสร้างความยั่งยืนใน 3 มิติ ทั้งการเติบโตเคียงข้างชุมชน, เศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะในด้าน “S” หรือ “Small” ที่มุ่งเน้นการให้โอกาสเพื่อคนตัวเล็กในการยกระดับคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ของชุมชนมากกว่า 15,000 ชุมชน หรือมากกว่า 12 ล้านคนผ่านโครงการต่างๆ ซึ่งโครงการไทยเด็ดเป็นหนึ่งในโครงการสำคัญ
ด้าน “D” หรือ “Diversified” ซึ่งเป็นความร่วมมือกับพันธมิตร เพื่อให้ระบบนิเวศของ OR และเครือข่าย PTT Station กลายเป็นช่องทางหลักเพื่อให้ผู้ประกอบการรายย่อยสามารถสร้างโอกาสทางธุรกิจให้เติบโต ผ่านแฟลตฟอร์มต่างๆ ของ OR เพื่อตอบโจทย์เป้าหมาย OR 2030 ภายใต้วิสัยทัศน์ “เติมเต็มโอกาส เพื่อทุกการเติบโตร่วมกัน (Empowering All Toward Inclusive Growth)” ในการเติบโตแบบ Outside-in
โดยเน้นความร่วมมือเพื่อให้ธุรกิจที่เข้ามาร่วมกับ OR สามารถเติบโตร่วมไปด้วยกัน รวมไปถึงการสร้างโอกาสในการขยายตลาดทั้งในและต่างประเทศ และด้าน “G” หรือ “Green” เพื่อสร้างสังคมสะอาด ด้วยการส่งเสริมธุรกิจทุกประเภทให้เป็นธุรกิจสีเขียวสนับสนุนให้เกิดสังคมคาร์บอนต่ำอย่างยั่งยืน
นอกจากนี้ โครงการไทยเด็ด ยังได้ตั้งเป้าขยายพื้นที่การบริการร้านสินค้าไทยเด็ดให้มีมากกว่า 350สาขา และเพิ่มความหลากหลายของสินค้าให้ครบ 1,000 รายการ ตลอดจนสนับสนุนกลุ่มผู้ประกอบการในท้องถิ่นให้มีโอกาสสร้างรายได้เพิ่มมากขึ้น เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนอย่างยั่งยืน ตลอดจนเป็นส่วนหนึ่งของการช่วยส่งเสริมให้เศรษฐกิจโดยรวมของประเทศดีขึ้นต่อไป ภายใต้แนวคิด “ไทยเด็ด พื้นที่ของเด็ด ของคนไทย”