ต่างประเทศมี ‘ยูนิคอร์น’ ไทยก็มี ‘นิลมังกร’ รู้จักช่องทางปั้น soft power – นวัตกรรมคนไทยสู่ระดับโลก

เดี๋ยวนี้ใครๆ ก็พูดถึง soft power หรืออำนาจทางวัฒนธรรม ซึ่งมีความสำคัญต่อธุรกิจในหลายอุตสาหกรรมไม่น้อย เห็นตัวอย่างจากการเติบโตของอุตสาหกรรมสื่อบันเทิง, แฟชั่น, เทคโนโลยีต่างๆ ในเกาหลีใต้ หนึ่งในประเทศที่มี soft power ค่อนข้างโดดเด่น จนคุณหมู ASAVA (พลพัฒน์ อัศวะประภา) ดีไซเนอร์ชื่อดังของไทยเคยเอ่ยปากชมมาแล้ว

สำหรับประเทศไทย เราถือว่าเป็นชาติที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยวัฒนธรรม ประเพณี และความคิดสร้างสรรค์ที่หลากหลาย ดังนั้น โอกาสที่ไทยจะ outstanding ในด้าน soft power ค่อนข้างสูงหากสามารถพัฒนาและส่งเสริมได้อย่างถูกต้อง ซึ่งเชื่อว่าจะสร้างมูลค่าและยกระดับเศรษฐกิจให้กับไทยได้มากขึ้น

ทั้งนี้ ในกลุ่มคอนเทนต์และความบันเทิงที่เป็นรายการ ซีรีส์ หรือภาพยนตร์ ถือว่าเป็นหนึ่งในรูปแบบการสร้างการรับรู้ได้ดี และประสบความสำเร็จในหลายประเทศมาแล้ว อย่างเช่น ในสหรัฐอเมริกาที่มักจะมีภาพยนต์เกี่ยวกับเรื่องอวกาศ หรือเทคโนโลยีที่เป็นการสื่อให้เห็นว่า รัฐบาลมีนโยบายและให้งบประมาณสำหรับเรื่องเหล่านี้อย่างจริงจัง

แม้แต่ซีรีส์เรื่อง ‘Start-up’ ของเกาหลีใต้ ที่สามารถย้ำภาพจำให้กับเกาหลีใต้ได้ในฐานะที่เป็นประเทศอันดับ 1 ในด้านนวัตกรรมของเอเชีย จนทำให้แฟนๆ และคนทั่วไปเข้าใจความหมายและบริบทของสิ่งที่กำลังสื่อสารได้ดีมาก และก็มีปรากฏการณ์กลุ่ม Gen Z ใหลายประเทศรวมทั้งในไทย ที่อยากจะเป็นนักธุรกิจเลือดใหม่ เป็นสตาร์ทอัพมากกว่าทำงานบริษัท

ขณะที่ประเทศไทยก็มีนโยบายในการสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ ด้วยวัฒนธรรม 5F ก็คือ FOOD, FILM ,FASHION ,FIGHTING และ FESTIVAL มาหลายปีแล้ว และที่น่าสนใจคือ สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NIA ได้มีมูฟเมนต์ที่ชัดเจนในการสนับสนุนแนวคิด soft power ด้วยการผลักดันให้คนรุ่นใหม่ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการนำเสนอ ‘โมเดลทางธุรกิจ’ และเปิดพื้นที่ให้พวกเขาได้แสดงออกถึงศักยภาพของธุรกิจอย่างเต็มที่

‘นิลมังกร เดอะเรียลลิตี้’ (อาจ)ช่วย soft power ไทยได้

รายการ “นิลมังกร เดอะเรียลลิตี้” ถือว่าเป็นอีกหนึ่งช่องทางใหม่เพื่อช่วยสตาร์ทอัพในไทย โดย NIA ได้จับมือกับกลุ่มโลคอลเอสเอ็มอี กิจการเพื่อสังคม โดยรายการนี้เริ่มออกอากาศเป็นครั้งแรกเมื่อ 23 พ.ย.ที่ผ่านมาทางช่อง 7 ความน่าสนใจของรายการนี้ก็คือ ช่วยขยายความคีย์เวิร์ดคำว่า ‘นิลมังกร’ ให้เป็นมากกว่าสัตว์ในวรรณคดีของไทยจากเรื่องพระอภัยมณี เพื่อสื่อสารให้รู้ว่านี่คือกลุ่มธุรกิจคุณภาพจากประเทศไทย เชื่อว่าคนทั่วไปน่าจะเข้าใจบริบทของธุรกิจนวัตกรรมในระดับท้องถิ่นได้ง่ายขึ้น ก่อนที่พวกเขาจะก้าวไปสู่ระดับโลกในกลุ่ม ‘ยูนิคอร์น’

10 สกิลสร้างคาแรคเตอร์ ‘นิลมังกร’ ไทยก่อนเข้าสู่โลกยูนิคอร์น

• ใช้ของที่มีอยู่ในท้องถิ่นให้เป็น – ถือว่าเป็นการนำสิ่งที่รู้จักหรือคุ้นชินมาต่อยอดเป็นสินค้าและบริการได้อย่างน่าสนใจ เพื่อพัฒนาสิ่งใกล้ตัวให้เกิดประโยชน์มากขึ้น

• นวัตกรรมมาเป็นอันดับหนึ่ง – สำหรับนิลมังกร ไม่ได้จำกัดแค่คำว่า ‘ล้ำสมัย’ แต่ครอบคลุมถึงความแปลกใหม่ หรือการช่วยแก้กระบวนการผลิต สร้างความแปลกใหม่ให้กับการตลาดแบบเดิมๆ

• แปลกใหม่ ไม่ซ้ำใคร – นิลมังกรต้องโดดเด่นได้ด้วยตัวเอง แปลกใหม่ ไม่ซ้ำกับสิ่งที่คนอื่นทำ เพื่อสร้างความแตกต่างที่ตอบโจทย์ความต้องการของสังคมในปัจจุบัน

• มีความอดทนในการทำธุรกิจ – ถือเป็นปัจจัยพื้นฐานที่จะช่วยให้มีโอกาสประสบความสำเร็จ เพราะตลอดเส้นทางในการดำเนินธุรกิจจำเป็นต้องใช้ความพยายามในการต่อสู้กับทุกอุปสรรค ทั้งการพัฒนาสินค้าและบริการ รวมถึงการเรียนรู้จากคู่แข่งหรือผู้ที่ให้คำแนะนำเพื่อนำมาปรับใช้ให้เหมาะสมกับธุรกิจของตนเอง

• ครีเอทีฟ – สกิลนี้เป็น priority แรกๆ ที่สำคัญของทุกธุรกิจ ไม่ว่าจะวิธีการนำเสนอสินค้าหรือบริการ, การสื่อสารผ่านการโฆษณา, การสร้างคอนเทนต์ รวมถึงตัวตนของธุรกิจที่ต้องมีความเป็นเอกลักษณ์ ยิ่งสร้างสรรค์มากเท่าไหร่ ความน่าสนใจจะยิ่งมากขึ้นเท่านั้น

• สร้างแบรนด์ ทดสอบตลาดในไทยก่อน – เอสเอ็มอีและสตาร์ทอัพในไทยบางรายอาจจะยึดติดกับการเติบโตในระดับโลกมากจนเกินไป จนลืมไปว่าเราควรต้องทดสอบกับตลาดในประเทศก่อน ที่สำคัญต้องสร้างฐานกลุ่มเป้าหมายให้มั่นคง และมีอัตลักษณ์สร้างการจดจำของแบรนด์ได้ดี

• เป็นนักคิดและนักขาย – ในการแข่งขันบนเส้นทางธุรกิจ เอสเอ็มอีและสตาร์ทอัพต้องวางแผนมาก่อนว่าจะผลิตอะไร เพื่อใคร ดังนั้น สิ่งที่ต้องมาควบคู่กันคือการเป็นนักขายที่สามารถหยิบกลยุทธ์ต่างๆ มาสร้างมูลค่าทางธุรกิจได้ และยังต้องมองเป้ายอดขายเป็นเรื่องท้าทายเพื่อให้สินค้าและบริการถูกพัฒนาอยู่เสมอ

• ต้องแก้ปัญหาเฉพาะหน้าเป็น – “นิลมังกร เดอะเรียลลิตี้”ก็คล้ายๆ กับเป็นการซ้อมใหญ่ของนักธุรกิจ เพราะคำถามจากคอมเมนเตเตอร์จะสอนให้แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ดี ที่จริงก็เหมือนกับปัญหาของลูกค้าที่เอสเอ็มอีและสตาร์ทอัพต้องพบเจอ

• เป็นผู้รับฟังที่ดี – นอกจากการเป็นนักพูด และนักขายที่ดีแล้ว คุณสมบัติที่เอสเอ็มอีและสตาร์ทอัพต้องมี คือ การรับฟังทั้งคำติชม ข้อคิดเห็น และการชี้แนะจากบุคคลรอบข้างอยู่เสมอ เพื่อทำให้ธุรกิจเกิดการพัฒนา และสามารถนำ Feedback เหล่านั้นมาวางแผนการรับมือปัญหาต่างๆ และฉลาดในการต่อยอดทำให้เกิดเป็นกลยุทธ์ในการเข้าถึงลูกค้าในอนาคต

• วิ่งตาม Passion – บางทีมีความฝันอย่างเดียวอาจไม่พอ เราต้องมี passion ในการทำธุรกิจด้วย ซึ่งจะช่วยกระตุ้นให้เกิดความมุ่งมั่นและความท้าทายที่จะทำสิ่งต่างๆ ออกมาให้ดีที่สุด

อย่างที่ ดร.พันธุ์อาจ ชัยรัตน์ ผู้อำนวยการ NIA ได้พูดถึงการเรียนรู้เทคนิคในการนำนวัตกรรมเข้ามามีส่วนช่วยในการประกอบธุรกิจ ผ่านคำแนะนำจากคอมเมนเตเตอร์ เมนเทอร์ ที่มีความเชี่ยวชาญในแต่ละด้าน รายงานนิลมังกร เดอะเรียลลิตี้ ถือว่าเป็นรายการในรูปแบบ Edutainment อย่างหนึ่งของไทย เชื่อว่าหากใครได้ดูรายการนี้จะเข้าใจและมองว่านวัตกรรมเป็นเรื่องง่ายและใกล้ตัวกว่าที่คิด หรือบางคนอาจจะได้ inspiration ดีๆ จากรายงานนี้ก็ได้