4 กลุ่มเครื่องมือพื้นฐานการตลาดดิจิทัลจีนที่คุณควรทราบ!

ก่อนที่จะเกริ่นถึงเครื่องมือและช่องทางทางการตลาดนั้น เราจำเป็นที่ต้องเข้าใจถึงกลุ่มเป้าหมายที่เราต้องการส่งข้อมูลถึงก่อน (Target Audience) ในส่วนนี้เราแบ่งกลุ่มผู้ฟังของเราซึ่งเป็นชาวจีนได้ทั้งสิ้น 3 กลุ่มใหญ่ๆ ด้วยกัน

1.ชาวจีนในประเทศจีน (Chinese Internet Users)

ในกลุ่มนี้เรามี Target Audience ที่สูงถึง 1,400 ล้านคน การที่จะเข้าถึงคนกลุ่มนี้ได้ทั้งหมดนั้น แทบจะเป็นไปไม่ได้เลย หากเราตีงบประมาณทางออนไลน์ว่า การเข้าถึง 1 คน ต่องบประมาณ 1 บาทนั้น เราต้องเตรียมงบประมาณทางการตลาดขั้นต้น สูงถึง 1,400 ล้านบาท ซึ่งเป็นเรื่องที่ยากและไม่คุ้มต่อการทำการบ้านเหลือเกิน

2.ชาวจีนในประเทศไทย (Chinese Local Expat)

ปัจจุบันมีคนจีนที่อยู่อาศัยในประเทศไทยเป็นจำนวนมาก ผมขออนุญาตหยิบยกตัวเลขอย่างเป็นทางการมาทั้งสิ้น 2 ส่วน คือ 2.1) นักศึกษาชาวจีนที่มาเรียนต่อในระดับปริญญาในประเทศไทย กว่า 40,000 คน 2.2) ชาวจีนที่มีวีซ่าทำงาน หรือวีซ่าประเภทอื่นๆ กว่า 10,000 คน

3.นักท่องเที่ยวจีน (Chinese Tourist)

เป็นที่ทราบดีว่า ปริมาณนักท่องเที่ยวจีนนั้นได้ปรับตัวเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี ปี 2017 ที่ผ่านมามียอดนักท่องเที่ยวจีนที่หลั่งไหลเข้ามาเที่ยวในประเทศไทยตัวเลขอย่างไม่เป็นทางการกว่า 10 ล้านคน โดยเฉลี่ยแล้ว มีนักท่องเที่ยวจีนเข้ามาในประเทศไทยกว่า 1 ล้านคน/เดือน

หลังจากที่เราได้ทราบกลุ่มเป้าหมาย (Target Audience) ที่เราต้องการแล้วนั้น ลำดับต่อไปก็คือการเริ่มวางแผนเชิงกลยุทธ์ การวางแผนการตลาดในยุคดิจิตอลให้ความสำคัญกับเครื่องมือเพื่อการส่งเสริมให้ช่องทางทางการตลาดดิจิทัลประสบผลสำเร็จ ซึ่งเครื่องมือเหล่านี้ อาจจะปรากฎให้เห็นได้ในรูปแบบของช่องทาง (CHANNELS) หรือการใช้งานผ่านแอปพลิเคชั่นภายในแพลตฟอร์ม ที่แตกต่างกัน ดังนั้น ในการวางแผนกลยุทธ์ในการทำตลาดดิจิทัลแล้ว “เครื่องมือ” และ “ช่องทางการสื่อสาร” จะต้องดำเนินไปด้วยกัน ปัจจุบัน เราสามารถแบ่งกลุ่มเครื่องมืออันทรงพลัง (ตาม ช่องทาง) ที่กำลังเป็นที่นิยมในสังคมออนไลน์ของกลุ่มเป้าหมาย “ชาวจีน” ได้ดังต่อไปนี้

กลุ่ม SEARCH และ OPTIMIZATION

หมายถึงเครื่องมือที่ช่วยให้การสืบค้นข้อมูลหรือเนื้อหาให้ตรงกับที่เราต้องการอย่างทรงประสิทธิภาพ โดยให้การสืบค้นนั้นเข้ามาอยู่ในอันดับแรกๆ เหนือคู่แข่งในตลาด ปัจจุบันเครื่องมือในกลุ่มนี้ยังแยกย่อยลงไปอีก เช่น ประเภท Free Search (อาทิ keyword search) และ Paid Search (อาทิ Pay-Per-Click เป็นต้น) ซึ่งเรามักจะคุ้นเคยกันดีในชื่อ SEO กับ SEM นั่นเอง ในส่วนนี้ เครื่องมือที่เราเลือกนำมาใช้สำหรับงานในครั้งนี้ก็คือ Baidu นั่นเอง

เว็บไซต์ Baidu หรือ ภาษาไทย เรียกว่า ไป่ตู้ เป็นเว็บ Search Engine อันดับหนึ่งของประเทศจีนมายาวนานกว่า 1 ทศวรรษ ล่าสุดมียอดผู้ใช้งานเฉลี่ยมากว่า 600 ล้านคน ทั้งนี้ วิธีการใช้เครื่องมือ ไป่ตู้ ในการทำ Brand Marketing นั้น มีรูปแบบคล้ายคลึงกับการทำ Search Engine Marketing (SEM) ใน Google ซึ่งมีอยู่ทั้งสิ้น 2 วิธีดังที่ชี้แจ้งไว้ข้างต้น นั่นก็คือ PPC กับ SEO

Baidu PPC หรือ Pay per Click เป็นหนึ่งในวิธีการจ่ายเงินเพื่อให้ผู้ใช้งาน Baidu Search Engine มองเห็นข้อมูลของแบรนด์ หรือสินค้าในหน้าแรกแบบเดียวกับ Google AdWords
Baidu SEO หรือ Baidu Search Engine Optimization เป็นกระบวนการซึ่งทำให้เว็บไซด์ หรือ ช่องทางการประชาสัมพันธ์ของเราไปปรากฎอยู่ในอันดับหน้าแรกๆ ของหน้าเว็บ Baidu Search Engine ซึ่งมีวิธีการใกล้เคียงกับการทำ SEO ในเว็บ Google นั่นเอง

กลุ่ม EMAIL DIRECT MARKETING-EDM

ระบบการส่งข้อความโฆษณาประสัมพันธ์ผ่านระบบอีเมล์แบบ “ส่งตรง” ถึงรายชื่อเป้าหมาย เป็นหนึ่งในช่องทางการทำการตลาดออนไลน์อย่างหนึ่ง เนื่องจากสามารถสร้างกลุ่มลูกค้าใหม่ก็ได้ ขยายฐานลูกค้าได้ทั้งแนวราบและแนวดิ่ง หรือใช้เพื่อประชาสัมพันธ์เพื่อสร้างกิจกรรมทางการตลาดอย่างต่อเนื่องกับกลุ่มลูกค้าปัจจุบัน ซึ่งในกลุ่มเป้าหมายนี้ เราสามารถแยก กลุ่มผู้รับข้อความและจำแนกขั้นตอนการทำงานได้ดังต่อไปนี้ กล่าวคือ การรวบรวมฐานข้อมูล >>> การจัดเตรียมเอกสารและเรียบเรียงข้อความอีเมล์ >>> การส่งข้อความไปยังกลุ่มเป้าหมาย ทั้งนี้ ด้วยความวัฒนธรรมของคนจีนแล้ว มักจะเชื่อข่าวสารและข้อมูลที่มาจาก ผู้ที่มีประสบการณ์ หรือ ในกรณีนี้ก็คือ กลุ่มของนักธุรกิจชาวจีน ที่ได้เคยมาตั้งรกรากปักฐานในประเทศไทยก่อนนั่นเอง ทั้งนี้เราสามารถจำแนก กลุ่มของฐานข้อมูลทางธุรกิจได้ดังต่อไปนี้

ฐานข้อมูลนักธุรกิจจีนโพ้นทะเล หรือ ที่เราทราบรู้จักดีในนามกลุ่ม สภา หรือ หอการค้าต่างๆ ที่ได้มีการจัดตั้งโดย ชาวจีนโพ้นทะเลที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย
ฐานข้อมูลนักธุรกิจชาวไต้หวัน ซึ่งเป็นกลุ่มชาวจีนกลุ่มแรก ที่ได้มีการเข้ามาลงทุนและจัดตั้งโรงงาน รวมถึงสร้างเครือข่ายการลงทุน ในยุคแรกๆ ก่อนที่ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน จะได้มีการเปิดประเทศอย่างเป็นทางการ
ฐานข้อมูลนักธุรกิจชาวจีนรุ่นใหม่ เป็นกลุ่มของนักธุรกิจจีนรุ่นใหม่ หรือ นักลงทุนหน้าใหม่จากสาธารณรัฐประชาชนจีน ที่เดินทางเข้ามาในประเทศไทย เพื่อดำเนินตามนโยบายทางเศรษฐกิจ The Belt and the Road
ฐานข้อมูลนักธุรกิจชาวจีนยอดเยี่ยมและสมาพันธ์นักธุรกิจจีน ประจำสาธารณรัฐประชาชนจีนเป็นกลุ่มรายชื่อนักธุรกิจจีนที่ประสบความสำเร็จ และมุ่งเน้นการลงทุนและพัฒนาธุรกิจขนาดใหญ่ ซึ่งมีการรวมตัวจัดตั้งกลุ่มการค้า หอการค้า หรือ สมาพันธ์ กระจายตามหัวเมืองใหญ่ต่างๆ อาทิเช่น ปักกิ่ง เซี่ยงไฮ้ กวางเจา และเซี่ยเหมิน เป็นต้น

กลุ่ม REMARKETING TOOL หรือ RETARGETING

ในส่วนนี้คือการใช้เครื่องมือเพื่อสนับสนุนการตลาดสำหรับกลุ่มเป้าหมายที่มีการรับรู้สินค้าและบริการเหล่านั้นอยู่แต่เดิมแล้ว โดยมีวัตถุประสงค์ในการติดตามกลุ่มลูกค้าเป้าหมายในการกระตุ้นและย้ำเตือนว่า ข้อความทางการตลาดหรือแบรนด์นั้นยังคงมีตัวตนอยู่ ตัวอย่างง่ายๆ ที่เราพบได้ทั่วไปก็คือ การที่เราเข้าเว็บไซต์ใดๆ เพื่อเยี่ยมชมสินค้าและบริการ แต่ปรากฎโฆษณาของสินค้าหรือผลิตภัณฑ์อื่นๆ ขึ้นมา ซึ่งในส่วนนี้เราสามารถแบ่งแนวทางปฏิบัติได้ง่ายๆ สองช่องทางดังนี้

ช่องทางซึ่งเป็นเว็บไซต์ที่มีกลุ่มผู้ใช้ตรงกัน หรือใกล้เคียงกับผู้โฆษณา อาทิเช่น เว็บไซต์นักลงทุนสัมพันธ์ ประจำนครต่างๆ ในประเทศจีน เว็บไซต์ข่าวสารเศรษฐกิจ เป็นต้น
ช่องทางซึ่งเป็นเว็บไซต์ที่มีฐานผู้ใช้ “มาก” แต่อาจมีเนื้อหาไม่เกี่ยวข้องโดยตรงกับธุรกิจหรือกิจการของผู้ โฆษณา อาทิเช่น เว็บไซต์ที่มีคนใช้งานมากในประเทศจีน เว็บไซต์ประเภทข้อมูลข่าวสาร เว็บไซต์ข่าวบันเทิง เป็นต้น

กลุ่ม SOCIAL MEDIA TOOL(S)

ในกลุ่มนี้ถือได้ว่าเป็นกลุ่มเครื่องมือที่ทรงพลังมากที่สุดในปัจจุบัน เนื่องจากมีผู้ใช้ที่ค่อนข้างหลากหลาย และมีแนวโน้มที่จะมีการเพิ่มจำนวนของผู้ใช้ขึ้นอย่างรวดเร็ว เนื่องจากมีฟังก์ชั่นที่สามารถรองรับ อีกทั้งสามารถใช้งานได้ทั้งใน PC และ MOBILE และมีส่วนเกี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตประจำวันของผู้คนมากที่สุด ซึ่งในกลุ่มผู้ใช้ชาวจีนนั้นมีหลายแพลตฟอร์มที่เป็นที่นิยมอย่างแพร่หลาย อาทิเช่น WeChat, Weibo, Meipai, Zhihu, และ Dianping เป็นต้น ซึ่งในจำนวนนี้มีอยู่ 2 กลุ่มเครื่องมือที่เป็นที่นิยมในหมู่คนจีน ได้แก่

WeChat หรือ วีแชท

คือเครื่องมือสื่อสารทางมือถือรูปแบบใหม่ที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งรองรับการส่งเสียง วิดีโอ รูปภาพ และข้อความตัวอักษร คุณยังสามารถพูดคุยเป็นกลุ่มหรือหาเพื่อนใหม่ใกล้ๆ ได้ด้วย WeChat ใช้งานได้กับอุปกรณ์ iOS, Android, Windows Phone, Symbian

เครื่องมือนี้ มีความใกล้เคียงกับเครื่องมือที่หลายๆ คนคุ้นเคย นั่นก็คือ LINE และ WHATSAPP แต่ WeChat ได้มี การพัฒนาในส่วนของฟังก์ชั่นที่เพิ่มพูนขึ้นมา นั่นก็คือ Chat + Messenger + Path + Social Network มีทั้งการแชท การส่งรูป การแชร์ภาพ การคอมเมนต์ และการแชร์อัลบั้มรูป การส่งคลิปเสียงทักทายกันแบบไม่เสียเงิน และที่สำคัญ WeChat ยังมีฟังก์ชั่นที่สำคัญมากในการทำการตลาดสำหรับองค์กร นั่นก็คือ WeChat Official Account ซึ่งเป็น ฟีเจอร์โดยหลักคือการกระจายข่าวสารจากแบรนด์ ที่สามารถตอบโต้กับผู้ใช้ได้โดยมีฟังก์ชั่นที่เป็นประโยชน์ในการทำการตลาดออนไลน์มากมาย อาทิเช่น

Auto-Reply ระบบถามตอบอัตโนมัติ
Customized Menu ระบบเมนู
Broadcast Message ระบบกระจายข้อมูลข่าวสาร
Chat Message ระบบพูดคุย
Advertising โฆษณา
WeChat Pay ระบบชำระเงิน ผ่าน WeChat

WeiBo หรือ เว่ยป๋อ

Weibo คือเครื่องมือที่สะท้อนความต้องการของสังคมโซเชียลจีนอย่างแท้จริง เปรียบเสมือนการผสมผสานฟังก์ชั่นระหว่างเครื่องมือ Twitter และ Facebook ผ่านการส่งข้อความสั้นๆ 140 ตัวอักษรไปยังสังคมออนไลน์ (ปัจจุบันสามารถส่งข้อความได้ยาวขึ้น รวมถึง วีดีโอ และ การถ่ายทอดสด) ในภาษาจีน หรือ Micro Blogging ในภาษาอังกฤษ นิยามเดียวกับที่เรียกทวิตเตอร์ ในประเทศจีนนั้นมีบริการ Weibo อยู่หลายองค์กร แต่ที่เป็นที่นิยมมากที่สุดนั้นคือ Weibo ที่บริหารโดย กลุ่มสองธุรกิจยักษ์ใหญ่ ซึ่งก็คือ Tencent Weibo และ Sina Weibo ซึ่งทั้งสององค์กรนั้นเป็นบริษัทอินเทอร์เน็ตยักษ์ใหญ่ของประเทศจีน ซึ่งในปัจจุบันนั้น Sina Weibo ถือได้ว่าครองตลาดและมีอิทธิพลมากที่สุดเจ้าหนึ่งในตลาดสังคม Micro Blogging ของประเทศจีน

ทั้งนี้ ฟังก์ชั่นสำคัญที่เราจะใช้เป็นส่วนหนึ่งของกลยุทธ์เพื่อการประชาสัมพันธ์ นั่นก็คือ การสร้าง Official Account หรือ Corporate Weibo เพื่อสร้างช่องทางในการส่งข่าวสาร และสร้างความน่าเชื่อถือขององค์กร เพื่อเป็นหน้าตาให้กับองค์กรอีกด้วย ทั้งนี้หลักจากที่เราได้มีการสมัคร Official Account เสร็จสิ้น รวมถึงสามารถผ่านการตรวจสอบจาก Sina Weibo และได้รับการรับรองแล้วเสร็จเราสามารถใช้ฟังก์ชั่นเพิ่มเติมได้อีกหลายอย่าง อาทิเช่น

(V) Verified ป้าย V เพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับองค์กร
Profile Account ใช้เพื่อปรับเปลี่ยนหน้าตา เพิ่มเติม วีดีโอ รวมถึง หน้าโฆษณาได้ (ต้องชำระเงินเพิ่ม)
Insights Stat Analysis สามารถวิเคราะห์ ดูข้อมูลหลังบ้าน

เขียนโดย เธียรศักดิ์ ธรรมเจริญกิจ

Expertise: Marketing Strategy

อ่านบทความ Exclusive เพิ่มเติมได้ที่นี่