ประเทศไทยเป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทางอันดับต้นๆของโลกสำหรับนักท่องเที่ยว ปีที่ผ่านมา เฉพาะแค่ในกรุงเทพฯ มีนักเที่ยวเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวเป็นจำนวนกว่า 18.24 ล้านคน ซึ่งมากเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจากอันดับ 1 ลอนดอน เพียงไม่กี่แสนคน
นอกจากนี้ ‘ประเทศไทย’ ยังเป็นประเทศที่มีความร่ำรวยในวัฒนธรรม ธรรมชาติ และอาหาร สิ่งเหล่านี้เป็นแม่เหล็กดึงดูดนักท่องเที่ยวในแต่ละปีได้เป็นจำนวนมาก แต่ก็ต้องยอมรับว่าการท่องเที่ยวในรูปแบบ Museum ของบ้านเรายังต้องพัฒนากันอีกไม่น้อย โดยเฉพาะ Art Museum ซึ่งเป็นการท่องเที่ยวในรูปแบบหนึ่งที่สร้างรายได้เป็นจำนวนมากให้แก่หลายประเทศทั่วโลก และการท่องเที่ยวในรูปแบบ Museum นี้ยังก่อให้เกิด Wealthy Education ทางด้านศิลปะแก่ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ
‘ไอคอนสยาม เฮอริเทจ มิวเซียม’ (ICONSIAM Heritage Museum) เป็นพิพิธภัณฑ์แห่งแรกของไทยที่วางมาตรฐานไว้ในระดับสากล ตั้งอยู่บนพื้นที่กว่า 8,000 ตารางเมตร ชั้น 8 บนอาคารศูนย์การค้าไอคอนสยาม ด้วยงบลงทุนกว่า 500 ล้านบาท โดยมุ่งมั่นที่จะเป็นศูนย์รวมมรดกทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม และ เป็นโครงการเพื่อพัฒนา ความรู้ ความสามารถ ในการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์ที่ได้มาตรฐานระดับโลก
โดยไอคอนสยามมีความตั้งใจที่จะพัฒนาพิพิธภัณฑ์โดยวางโครงสร้างพื้นฐานและระบบดำเนินการที่ได้มาตรฐานเทียบได้กับพิพิธภัณฑ์ระดับโลก จึงได้มีการร่วมมือกับบริษัท ‘Lord Cultural Resources’ ซึ่งมีความเชี่ยวชาญและมีประสบการณ์ในการพัฒนาและวางระบบจัดพิพิธภัณฑ์ที่มีชื่อเสียงหลายแห่งทั่วโลก เช่น พิพิธภัณฑ์ Louvre ประเทศฝรั่งเศส, พิพิธภัณฑ์ Guggenheim ประเทศสเปน, วางระบบให้กับ ‘Tate Modern’ ประเทศอังกฤษ และพัฒนาระบบจัดการเอกสารและความปลอดภัยของเอกสารสำคัญให้กับ ‘Library of Congress’ ในอาคารรัฐสภาของสหรัฐอเมริกา และจะทำงานร่วมกับ Curator ระดับโลกในการคัดสรรนิทรรศการ Masterpiece จากประเทศต่างๆ มาจัดแสดงอย่างต่อเนื่อง
กลุ่มผู้เชี่ยวชาญในการจัดการพิพิธภัณฑ์ที่ไอคอนสยามเลือกเฟ้นมานี้ จะเป็นทีมงานหัวเรือในการวาง Direction ของการใช้พื้นที่พิพิธภัณฑ์ โดยไอคอนสยามได้วางระบบการรักษาความปลอดภัยสูงสุดในการแสดงผลงานชิ้นเอก ซึ่งหลายชิ้นมีมูลค่ามหาศาล ด้วยมาตรการกำหนด คุณภาพวัสดุที่จะใช้ในการออกแบบและก่อสร้าง กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศ ระบบควบคุมความชื้น ระบบบริหารพื้นที่เพื่อการจัดแสดงชิ้นงาน และระบบรักษาความปลอดภัยที่ได้มาตรฐานสากล
ซึ่งทั้งหมดนี้เพื่อให้ ‘ไอคอนสยาม เฮอริเทจ มิวเซียม’ มีมาตรฐานเทียบได้กับพิพิธภัณฑ์ระดับโลก ซึ่งไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในบ้านเรา ด้วยต้องอาศัยเงินลงทุนมหาศาล ความตั้งใจอย่างแรงกล้า รวมทั้งการร่วมมือจากภาครัฐ จึงไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะสร้างพิพิธภัณฑ์มาตรฐานระดับโลกแห่งหนึ่งขึ้นมา
ในเบื้องต้น ‘ไอคอนสยาม เฮอริเทจ มิวเซียม’ จะมีส่วนจัดแสดงงานศิลปวัฒนธรรม 3 ส่วน ดังนี้
ส่วนที่ 1 Nationality Heritage Gallery: จัดแสดงศิลปะวัตถุที่เป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมของชาติไทย ที่เกิดจากความร่วมมือกับกรมศิลปากรและกระทรวงวัฒนธรรม
ส่วนที่ 2 ส่วนพื้นที่จัดแสดงนิทรรศหมุนเวียน: รองรับการจัดแสดงผลงานสุดยอด Masterpieces และนิทรรศการหมุนเวียนจากพิพิธภัณฑ์ระดับโลก ซึ่งจะหมุนเวียนมาจัดแสดงทั้งศิลปวัตถุ ภาพเขียน ผลงานศิลปะ รวมถึงสมบัติล้ำค่าจากทั่วทุกมุมโลก
ส่วนที่ 3 River Gallery: ส่วนการจัดแสดงนิทรรศการศิลปกรรมร่วมสมัย ที่สามารถจัดแสดงผลงานของศิลปินร่วมสมัยทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติที่มีชื่อเสียง ให้ผู้เข้าชมสามารถสัมผัสงานศิลปะได้อย่างใกล้ชิด
ส่วนหนึ่งในการเกิดขึ้นของ ‘ไอคอนสยาม เฮอริเทจ มิวเซียม’ มาจากความมุ่งมั่นที่จะยกระดับความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน เป็นมิติใหม่ของการสร้างสรรค์ธุรกิจเพื่อสังคม ที่ภาคเอกชนจะได้เข้ามามีส่วนร่วมในการส่งเสริมและเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมและโบราณวัตถุของไทยไปสู่สายตาชาวไทยและชาวต่างชาติ ซึ่งไอคอนสยามจะดำเนินการมอบรายได้ ส่วนหนึ่งหลังหักค่าใช้จ่าย ในส่วนที่ได้จากการเก็บค่าเข้าชม มาสมทบเข้ากองทุนโบราณคดี
ซึ่งเมื่อวันที่ 30 มิถุนายน ที่ผ่านมา กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม ร่วมกับบริษัท ไอคอนสยาม จำกัด ผู้พัฒนาโครงการไอคอนสยาม ได้ร่วมลงนามในบันทึกข้อตกลงความร่วมมือว่าด้วยการส่งเสริมเผยแพร่คุณค่าศิลปะวัฒนธรรมไทย ในวันที่ 30 มิถุนายน ที่ผ่านมา เพื่อพัฒนาให้มีการจัดแสดงมรดกทางศิลปวัฒนธรรมของชาติทั้งโบราณวัตถุและศิลปะวัตถุ
“ความร่วมมือในครั้งนี้ นับเป็นจุดเริ่มต้นของการบูรณาการระหว่างภาครัฐและเอกชน ในการส่งเสริมและเผยแพร่คุณค่าศิลปวัฒนธรรมให้แพร่หลาย ผ่านการจัดแสดงโบราณวัตถุศิลปวัตถุ ที่สะท้อนวิถีชีวิตของคนในสังคมไทยจากอดีตสู่ปัจจุบัน ที่ผูกพันกับสถาบันและศาสนา …นำไปสู่ความร่วมมือกันในการพัฒนาความรู้ความสามารถ ในการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์ที่ได้มาตรฐานในระดับสากล ทั้งนี้จะมีการแต่งตั้งคณะกรรมการเพื่อร่วมกันพิจารณาในรายละเอียดต่างๆซึ่งในเบื้องต้นทางไอคอนสยามได้แจ้งความจำนงที่จะมอบรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายการเก็บค่าเข้าชมพิพิธภัณฑ์สมทบ ‘กองทุนโบราณคดี’ เพื่อทำนุบำรุงรักษาโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ต่อไป” นายอนันต์ ชูโชติ, อธิบดีกรมศิลปากร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าว
“พิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือว่าด้วยการส่งเสริมเผยแพร่คุณค่าศิลปะและวัฒนธรรมไทยระหว่าง กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม กับ บริษัท ไอคอนสยาม จำกัด ในวันนี้นับเป็นนิมิตหมายที่ดีที่ภาคเอกชนเข้ามามีส่วนกับภาครัฐในการสนับสนุนส่งเสริม และเผยแพร่วัฒนธรรมไทย ซึ่งสอดรับกับนโยบายสานพลังประชารัฐของรัฐบาล โดยเฉพาะงานด้านการส่งเสริมและเผยแพร่มรดกอันล้ำค่าทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมไทย ให้ปรากฏต่อสายตาทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ตรงกับนโยบายของกระทรวงวัฒนธรรม ในด้านการขับเคลื่อนงานด้านมิติทางวัฒนธรรม อันได้แก่ แผนงานส่งเสริมอัตลักษณ์ความเป็นไทย และการต่อยอดอุตสาหกรรมวัฒนธรรมสร้างสรรค์ รวมทั้งแผนงานสร้างภาพลักษณ์ความเป็นไทยสู่สากล” นายวีระ โรจน์พจนรัตน์, รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าว
“ด้วยปณิธานและความมุ่งมั่นของไอคอนสยาม ที่ให้คำมั่นสัญญาในการรังสรรค์โครงการที่จะนำเสนออัตลักษณ์ที่ยอดเยี่ยมของประเทศไทยให้ครบทุกมิติ ไม่ว่าจะเป็นภูมิปัญญาไทย ฝีมืออันประณีตบรรจงในการสร้างสรรค์ เส้นสายสถาปัตยกรรม ประวัติศาสตร์ ประเพณี วัฒนธรรม ฯลฯ อันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของไทย การลงนามในบันทึกข้อตกลงกับกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรมคือตัวอย่าง ความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน ส่งเสริมนโยบายรัฐบาล เพื่อมุ่งมั่นที่จะพัฒนาโครงการที่เป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติ ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาเศรษฐกิจ การสร้างงาน สร้างรายได้ อีกทั้งยังเป็นความร่วมมือในการเสริมความแข็งแกร่งและตอกย้ำสถานะของกรุงเทพฯ และประเทศไทยในฐานะจุดหมายปลายทางแห่งการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมที่ทรงคุณค่า และน่ามาเยี่ยมเยือนที่สุด โดยเชื่อมั่นว่าความร่วมมือเพื่อพัฒนาให้มีการจัดแสดงมรดกอันล้ำค่าทางศิลปวัฒนธรรมของชาติในครั้งนี้จะดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทั่วทุกมุมโลกและสร้างแรงจูงใจให้นักท่องเที่ยวกลับมาเที่ยวกรุงเทพฯซ้ำอีกหลายครั้ง ซึ่งเป็นการเสริมสร้างอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทยให้เติบโตและยั่งยืนอีกด้วย” นางชฎาทิพ จูตระกูล, กรรมการ บริษัท ไอคอนสยาม จำกัด กล่าว
การลงนามในครั้งนี้ คือความร่วมมือกันระหว่างภาครัฐและเอกชน ในการบุกเบิกพิพิธภัณฑ์ระดับโลกในประเทศไทยเป็นครั้งแรก และเป็นต้นแบบการสร้างสรรค์ธุรกิจเพื่อสังคม (Social Enterprise) กระตุ้นให้ทุกภาคส่วนตระหนักถึงคุณค่าของการดำเนินการจัดสร้างพิพิธภัณฑ์ที่มีมาตรฐานสากล และได้มีการจัดตั้งสถาบันส่งเสริมและพัฒนาบุคลากร เพื่อการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์ ยกระดับส่งเสริมวิชาชีพและการทำงานของภัณฑารักษ์ผ่านการลงมือปฏิบัติจริงกับผู้เชี่ยวชาญ เพื่อการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์ที่ได้มาตรฐานระดับโลก ‘ไอคอนสยาม เฮอริเทจ มิวเซียม’ จะพร้อมเปิดให้บริการภายในปี 2561
