ทำธุรกิจให้อยู่รอด คือการที่ต้องทำให้ทุกฝ่ายนั้นชนะ บทเรียนจากความล้มเหลว Group Deal

  •  
  •  
  •  
  •  
  •  

อัพเดทล่าสุด : Ensogo นั้นปิดตัวลงแล้วทั่วภูมิภาคเอเซีย

เมื่อเร็ว ๆ นี้มีข่าวของ Ensogo ที่ไม่ค่อยสู้ดีออกมา ว่าหุ้นของ Ensogo นั้นตกจนไม่เหลือค่าอะไร ซึ่งใครที่เคยจำได้ จะพบว่า Ensogo นั้นคือธุรกิจที่มาแรงมากเมื่อ 4-5 ปีก่อน ยุคที่ Group Deal นั้นมาแรงอย่างมากและมีเงินลงทุนมากมาย จนสามารถ Exit ได้ออกจาก Startup แต่แล้วเกิดอะไรข้นกับ Ensogo ที่กลายเป็นหุ้นที่ไร้ค่าแบบนี้ขึ้น คนทำธุรกิจหรือการตลาดได้อะไรจากบทเรียนเรื่องนี้

groupon-31-728

เมื่อวันอาทิตย์ที่ 19 มิถุนายนที่ผ่านมานั้นมีข่าวจากตลาดหุ้นออสเตรเลียว่าหุ้นของ Ensogo นั้นถูกให้หยุดซื้อขายชั่วคราว เพราะมูลค่าหุ้นของ Ensogo นั้นกลับกลายเป็นแทบไม่มีค่าเลย  โดยหุ้นของ Ensogo นั้นจะถูกกลับมาให้ขายได้ต่อไปในวันอังคารที่ 21 มิถุนายนนี้ หรืออาจจะประกาศต่อไป ซึ่งในรายละเอียดตอนนี้ของหุ้น Ensogo นั้นยังไม่มีออกมา สถานการณ์ของ Ensogo นั้นกลับกลายเป็นย้ำแย่เพราะผู้บริหาร 2 คนนั้นลาออก และเกิดการขายหุ้นใหญ่ของบริษัททิ้งออกมา โดยกลุ่ม Macquarie นั้นขายหุ้นของ Ensogo ทิ้งในกว่า 2.3 ล้านหุ้น ในราคาที่ต่ำกว่าครึ่ง เหลือ $0.50 ซึ่งมูลค่าหุ้นของ Ensogo ณ วันที่เข้าตลาดหุ้นเมื่อปี 2014 นั้นมีมูลค่ากว่า $12.80

ensogo

การที่ Ensogo เกิดกรณเช่นนี้ได้ นั้นต้องหันไปเข้าใจ Model ธุรกิจของ Ensogo ก่อน ธุรกิจของ Ensogo นั้นเป็นของกลุ่ม iBuy และเปิดธุรกิจใน 6 ประเทศ ทั่วเอเซีย ซึ่งมีประเทศไทยอยู่ในนั้นด้วย ทั้งนี้ธุรกิจของ Ensogo นั้นจะมีความคล้ายคลึงกับ Groupon ที่เป็น Group Deal ในยุคนั้นที่เติบโตมาจากทางอเมริกา และเป็นธุรกิจ startup ที่ร้อนแรงแห่งยุคนั้นเอง Model ธุรกิจของ Ensogo เป็นการขายดีลหรือการซื้อดีลในราคาพิเศษจากร้านมาในจำนวนมาก ๆ เพื่อที่ร้านจะสามารถขายได้ในราคาถูกลง และ Ensogo นั้นเอาดีลเหล่านี้มาขายต่อในเว็บไซต์นั้นเอง ซึ่ง Ensogo จะได้รายได้จากการที่ร้านเข้าร่วม Ensogo และจำนวน Deal ที่ Ensogo ขายได้อีกด้วย แต่แล้ว Model ธุกริจนี้ก็ล้มอย่างรวดเร็ว เพราอย่าง Groupon เองก็เกิดปัญหาอย่างมากมายและต้องปิดตัวไปในปี 2015 (เข้าไทยปี 2012) ส่วน Living Social บริษัทลูกของ Amazon ที่ซื้อ Ensogo เข้าไปก็ถอนตัวออกจากเอเซียตะวันออกเฉียงใต้เมื่อปี 2014 และขายธุรกิจต่อให้กลุ่ม iBuy และเริ่มลดคนงาน ถอนตัวจากประเทศต่าง ๆ ในมีนาคมที่ผ่านมา Ensogo นั้นก็ย่อมแย่ไม่แพ้กัน เพราะธุรกิจนั้นต้องปลดพนักงานจำนวนมากมาย และร้านค้าเริ่มไม่ได้เงินจากการที่ขายดีลต่าง ๆ ไปอีกด้วย ซึ่งสถานการณ์เช่นนี้ถ้า Ensogo ยังไม่สามารถแก้ไขได้ ก็อาจจะอยู่ไม่รอดจนถึงสิ้นปี

screenshot-22092558-163424

เมื่อมองดูธุรกิจ Group Deal ทั้งหมดจะมีรูปแบบคล้ายกันอย่างที่บอก ปัญหาคือการที่จะต้องขายดีลเท่าไหร่ที่จะทำให้เกิดการ Break Even นั้นเกิดขึ้น ปริมาณดีลที่จะขายนั้นย่อมต้องมีเป็นจำนวนมาก สิ่งที่ธุรกิจเหล่านี้ทำคือการไปคุยกับร้านที่มีส่วนร่วมทั้งหมด และบังคับหรือบอกให้ขายดีลในจำนวนที่กำหนดและราคาที่ขายที่ร้านจะได้รับอีกด้วย เมื่อร้านขายดีลนี้ไป ทำให้อาหารหรือบริการที่ขายในราคาปกตินั้นจะต้องมีอะไรที่มากกว่า หรือลดคุณภาพของดีลนั้นลงเพื่อให้คุ้มค่าต่อการลงทุน ทำให้คนที่ไปร้านเพื่อใช้บริการนั้นกลับเจอความผิดหวังจากการซื้อดีลนั้นขึ้นมา นอกจากนี้ยังมีดีลประเภทที่ใช้ในเวลาที่กำหนด ทำให้คนที่ซื้อดีลนั้นแห่ไปที่ร้านจนร้านไม่สามารถรับมือลูกค้าที่เข้ามาจำนวนมากได้ ทำให้เกิดความผิดหวังและ Negative Feedback ขึ้นมาทันที ซึ่งเมื่อเกิดเหตุการณ์นี้เรื่อย ๆ ทำให้ดีลในกลุ่มที่ขาย Group Deal นี้ เริ่มขายดีลไม่ได้ และดีลที่ขายไปต้องมาหล่อเลี้ยง Operation บริษัท ซึ่งทำให้ไม่สามารถจ่ายให้กับร้านค้านั้นได้อีกเช่นกัน

Screen Shot 2559-06-19 at 8.03.13 PM

ทั้งนี้จากการมองธุรกิจนี้ เราจะได้ว่าธุรกิจนี้ คนที่ได้คือกลุ่ม Group Deal เท่านั้น นอกนั้นไม่มีใครได้ประโยชน์เลย เพราะแม้ร้านค้าจะขายดีลได้จำนวนมาก แต่ดีลนั้นเมื่อทำจริง ๆ กลับไม่คุ้มทุนที่จะทำเลย แต่ต้องทำเพราะสามารถใช้ช่องทาง Group Deal เหล่านี้โปรโมทได้ แต่เมื่อมาร้านแล้วทำให้รองรับไม่ได้อีก ส่วนผู้บริโภคนั้นก็ซื้อดีลไป แต่ด้วยการที่ขายปริมาณมากนี้ ร้านก็ไม่สามารถทำให้ทุกคนได้รับบริการที่ดีของดีล ทำให้ผู้บริโภคได้ของที่ไม่มีคุณภาพอีกด้วย กลุ่มที่ทำธุรกิจ Group Deal นี้ไม่ได้ส่งเสิรมหรือช่วยให้ร้านนั้นสามารถทธุรกิจได้ดีขึ้น และก็ไม่ได้ช่วยให้ผู้บริโภคนั้นได้สินค้าที่ดีในราคาถูกอีกด้วย ซึ่งนี้ผิดหลักการในการทำธุรกิจอย่างมากที่ต้องให้ทุกฝ่ายได้ Win หมด แต่ของ Group Deal นั้นมีฝ่ายเดียวได้ได้อย่างเดียว ซึ่งในที่สุดธุรกิจนั้นก็ไปต่อไปไม่ได้และต้องปิดตัวลง เพราะไม่มีใครอยากใช้ หรือ อยากเข้าร่วม

Screen Shot 2559-06-19 at 8.05.15 PM

บทเรียนการทำธุรกิจของ Group Deal เหล่านี้ ไม่ว่าจะจาก Groupon หรือ Ensogo ก็ตามเป็นตัวอย่างอันดีให้คนที่จะทำธุรกิจ Startup หรือผู้ประกอบการทั้งหลาย ในการเรียนรู้ว่าการทำให้ธุรกิจให้รอดนั้นต้องนึกถึง Stakeholder ทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจว่าจะได้อะไร และทำให้ Ecosystem ตรงนั้นได้ประโยชน์ทั้งหมดเพื่อให้ธุรกิจเดินหน้าต่อไปได้

Copyright © MarketingOops.com


  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
Molek
Head of Strategic Marketing ใน Integrated Service Agency ที่หนึ่ง ผู้หลงใหลในหลาย ๆ ที่มีความอยากรู้และเรียนรู้ในเรื่อง Startup, นวัตกรรม, การตลาด จากมุมมองหลาย ๆ ด้านและวัฒนธรรมของแบรนด์ต่าง ๆ